آسانسور سانتا ژوستا، راه حلی برای مشکل شهر هفت تپه!

یکی از دیدنی‌ترین قسمت‌های شهر لیسبون، آسانسور سانتا ژوستا، واقع در منطقه «بایشا» به حساب می‌آید که طراح آن از شاگردان خالق برج ایفل در پاریس بود و این شاهکار زیبا را در دهه ۱۹۰۰ طراحی کرد.

سفر به شهر رنگارنگ لیسبون در تورهای پرتغال

آسانسور «سانتا ژوستا» (Santa Justa) یک آسانسور خوش ساخت و زیبا برای انتقال مسافران از منطقه «بایشا» (Baixa) به بالای ویرانه‌های کلیسای «کارمو» (Carmo) است. این آسانسور، شکوهی از دوران صنعتی به شمار رفته و چارچوب بیرونی آهنی آن، طاق‌های نئو گوتیک زیبایی را شکل می‌دهد. اتاقک‌ این آسانسور چوبی بوده و به خوبی آن را جلا داده‌اند.

این آسانسور توسط فردی به نام «رائول مسنیه دو پونسار» (Raul Mesnier de Ponsard) طراحی شد که یکی از شاگردان معمار معروف، گوستاو ایفل بود. پونسار بعد از اتمام تحصیل و کسب مهارت تحت نظر ایفل، به شهر خود لیسبون بازگشت و شاهکار خود، سانتا ژوستا را آفرید. بودجه ساخت این سازه توسط خانه سلطنتی تأمین شد و پروژه در سال ۱۹۰۰ آغاز گشت. در روز افتتاحیه بیش از ۳۰۰۰ بلیط فروخته شد و تا کنون این آسانسور چندین هزار مسافر را جا به جا کرده است. با استفاده از سانتا ژوستا، مردم دیگر لازم نبود در گرمای تابستان از تپه‌های شیب‌دار بالا بروند.

نمونه اولیه آسانسور توسط یک ماشین بخار بزرگ کار می‌کرد اما در سال ۱۹۰۷ برای امنیت بیشتر و تمیزی، موتور برقی برای آن استفاده کردند که هنوز هم در حال فعالیت است. در سال ۱۹۷۳ آسانسور سانتا ژوستا تحت نظارت مدیر شبکه تراموا در آمد. در سال ۲۰۰۲، سانتا ژوستا به همراه سه واگن مسافربری کابلی دیگر جزو یادمان‌های ملی به ثبت رسید. این واگن‌های ریلی کابلی، «گلوری» افتتاح شده در سال ۱۸۸۵، «بیکا» (Bica)، نصب شده در سال ۱۸۹۲ و قدیمی‌ترینشان در لیسبون، «لاورا» (Lavra) هستند که در سال ۱۸۸۴ باز شد. در این بین سانتا ژوستا از محبوبیت و شهرت بیشتری برخوردار است.

در عمل، آسانسور سانتا ژوستا با حذف تلاش برای رسیدن به بالای تپه کارمو، بخشی از جذابیت‌های گردشگری را برای بازدیدکنندگان کم می‌کند اما دیدگاه طراح، این ماشین بزرگ را تبدیل به یک اثر هنری کرده که توسط ساکنین لیسبون بسیار مورد احترام است. آسانسور سانتا ژوستا یکی از بی‌همتاترین جاذبه‌های گردشگری شهر لیسبون به حساب آمده و از بالای سکوی تماشای آن مناظر بی‌بدیلی از مرکز شهر را می‌توان تماشا کرد. لیسبون به خاطر تپه‌های شیب‌داری که دارد، به شهر هفت تپه نیز معروف است و این امر سبب رویارویی اهالی شهر با چالش‌هایی برای زندگی بود. البته در دوران صنعتی واگن‌های کابلی و آسانسورها برای حل این مشکل در چهره شهر شروع به ظهور کردند.

این آسانسور همه روزه بین ساعت ۷ صبح تا ۲۳ باز بوده و بلیط آن حدود 3 یورو است که می‌توانید آن را از باجه پایین تهیه کنید. سانتا ژوستا در جنوب شرق میدان روسیو در منطقه بایشا قرار داشته و به ایستگاه قطار روسیو و خط سبز مترو نیز بسیار نزدیک است. ورودی بالایی به این آسانسور در سمت راست ویرانه‌های کلیسای کارمو قرار دارد. در فصل تابستان باید صف‌های طولانی را برای رسیدن نوبتتان تحمل کنید. توصیه می‌کنیم صبح اول وقت یا آخر وقت کاری به این جاذبه سر بزنید. بومیان منطقه و گردشگران باهوش تقریباً بدون پرداخت هزینه از آسانسور سانتا ژوستا لذت می‌برند. با توجه به این که این آسانسور بخشی از شبکه حمل و نقل شهری لیسبون به شمار می‌رود، بلیط یک روزه مترو/اتوبوس برای استفاده از آن اعتبار دارد.

آسانسور سانتا ژوستا می‌تواند بیش از ۲۹ مسافر را در دو کابین خود جای داده و آن‌ها را در مسیری ۴۵ متری بالا برده و از بایشا به گذرگاهی که به خیابان کارمو منتهی می‌شود برساند. قسمت‌های حمایتی بدنه بیرونی آسانسور به زیبایی و با زیرکی به طاق‌هایی نئو گوتیکی تغییر شکل یافته‌اند و کابین‌ها نیز با آینه‌های بزرگشان متعلق به دهه ۱۹۰۰ هستند. در بالای سکوی سانتا ژوستا یک کافه هم وجود دارد که می‌توانید اندکی در آن از نماهای اطراف لذت ببرید.