کلیسای جامع سنت ویتوس، ناظر قدیمی شهر پراگ

کلیسای جامع «سنت ویتوس» (St. Vitus) بزرگ‌ترین و مهم‌ترین کلیسای جمهوری چک است که در میان دیوارهای قلعه پراگ قرار دارد. این کلیسا یکی از بهترین نمونه‌های معماری گوتیک اروپای شرقی به شمار می‌رود.

سفر به جواهر اروپا، شهر پراگ در تورهای جمهوری چک

نام کلیسای سنت ویتوس بارها تغییر کرد، اما به ‌هر حال این بنا افق شهر پراگ را در اختیار دارد و محل استقرار اسقف اعظم و در طی قرون، محل تاج‌گذاری پادشاهان چک بوده است. با توجه به اینکه تنها ۲ درصد از مردم چک در مراسم مذهبی شرکت می‌کنند، این کلیسا اغلب بی استفاده مانده و بیشتر به عنوان یکی از برترین جاذبه‌های گردشگری شهر مورد استفاده قرار می‌گیرد. در سال ۹۲۹ میلادی در اینجا که قبلاً یک معبد برای خدای باروری بود، کلیسایی ساخته شد. این بنای مدور گنبدی که به سبک رومانسک طراحی گردید، از سفارش‌های دوک «وِنسِسلاس اول» (Wenceslas) و وقف سنت ویتوس بود. در سال ۱۰۶۰ زمانی که مقام اسقفی در پراگ بنیان‌گذاری شد، این بنا به یک کلیسای سه راهرویی با دو برج تبدیل گردید.

ساخت کلیسای جامعی که امروز شاهد آن هستید، در سال ۱۳۴۴ آغاز شد. در آن سال که پراگ قلمرو اسقف و پادشاه «جان نابینا» (John the Blind) شده بود، نقشه ساخت کلیسایی بزرگ‌تر، در خور این موقعیت جدید را کشیدند. پادشاه دو سال بعد مرد اما جانشین او، شاه «چارلز چهارم» فعالانه جاه‌طلبی‌های پراگ را حمایت کرده و یک استاد ماهر فرانسوی را برای پروژه بزرگ و باشکوه کلیسا انتخاب نمود.

پیتر پارلِر و کلیسای سنت ویتوس

معمار انتخابی با مرگ ناگهانی‌اش در سال ۱۳۵۲ قسمت اعظم پروژه را نیمه کاره گذاشت. بعد از وی این پروژه به دست پیتر پارلر، مجسمه‌ساز و منبت‌کار جوانی از جنوب آلمان سپرده شد. پارلر طراحی‌های معمار قبلی را پی گرفت و سپس دست هنرمند خود را وارد کار کرد. نتیجه تلاش‌های او یک سبک غیر معمول گوتیکی بود که گاهی به آن «گوتیک ویژه» نیز می‌گویند. بعد از مرگ پارلر، قسمت‌های زیادی از بنا تمام شده بودند؛ اما برای باقی کار، پسران وی مسئولیت را به عهده گرفته و در سال ۱۳۹۹ ساخت برج ساعت و بازویی را به پایان رساندند. بر اثر جنگ‌های سال  ۱۴۱۹ روند ساخت در ابتدا کند شده و سپس به کلی متوقف گردید. برج مذکور در آتش‌سوزی سال ۱۵۴۱ تا حدی ویران شد اما به سرعت مورد بازسازی قرار گرفت. در سال ۱۷۷۰ معماری ایتالیایی-اتریشی یک گنبد باروکی در بالای برج اضافه کرد.

بخش‌های مختلف کلیسای سنت ویتوس

کلیسای جامع تا قبل از تشکیل یک انجمن از افرادی که با هدف تکمیل پروژه آن در سال ۱۸۴۴ دور هم گرد آمده بودند، تمام نشد. در سال ۱۸۷۳ ساخت ورودی غربی آغاز گشت. در سال ۱۸۹۹ معمار کلیسا را عوض کردند ولی در نهایت اکثراً از نقشه‌های پارلر برای ادامه فاز نهایی استفاده می‌شد. در ادامه به شرح اجمالی بخش‌های مختلف این جاذبه می‌پردازیم.

دروازه طلایی: قبل از اتمام ساخت ورودی غربی کلیسا، دروازه طلایی ورودی اصلی محسوب می‌شد. پادشاهان در روز تاج‌گذاری از این در وارد می‌شدند. موزاییک کاری بالای قسمت ورودی، در قرن ۱۴ توسط هنرمندان ونیزی ساخته شده و روز جزا را به تصویر می‌کشد.

برج ساعت: برج ساعت بلندترین برج کلیسای جامع بوده و از کل نقاط پراگ دیده می‌شود. منار این برج ارتفاعی حدود ۹۶.۵ متر دارد و برخلاف قسمت اعظم آن که به سبک گوتیک است، بخش بالایی برج به سبک رنسانس بوده و یک گنبد باروکی نیز دارد. بازدیدکنندگان می‌توانند از ۲۹۷ پله بالا رفته و از مناظر فوق‌العاده زیبای شهر پراگ لذت ببرند.

ورودی غربی: این ورودی کلیسای سنت ویتوس، در بین سال‌های ۱۸۷۳ تا ۱۹۲۹ و به سبک نئو گوتیک ساخته شد. پنجره رز بزرگ بالای آن، با شیشه‌های رنگی زیبایش، در سال ۱۹۲۷ به پایان رسید و تصاویری از انجیل را به نمایش می‌گذارد.

فضای داخلی کلیسای سنت ویتوس

پنجره بزرگی که با شیشه‌های رنگی تزئین شده و نور طبیعی روز را به داخل بنا راه می‌دهد، در اوایل قرن بیستم ساخته شد. برخی از این پنجره‌ها یک شاهکار واقعی سبک آرنوو هستند. نمازخانه «وِنسِسلاس مقدس» که وقف قدیس حامی کشور چک شده است، یکی از باشکوه‌ترین نمونه‌ها در بین نمازخانه‌های کلیسای جامع سنت ویتوس به شمار می‌رود. این نمازخانه در نزدیکی دروازه طلایی قرار داشته و یکی از زیباترین بخش‌های کلیسا محسوب می‌شود. این قسمت با بیش از ۱۳۰۰ سنگ نیمه قیمتی تزئین شده و نقاشی‌های روی دیوار صحنه‌هایی از انجیل و زندگی قدیس نام‌برده را نشان می‌دهند. پلکانی شما را به سمت سرداب سلطنتی خواهد برد که پیکر پادشاهانی چون «چارلز چهارم»، «واتْسلاف اول» و «رودلف دوم» در آن دفن است.