حقایقی که درباره بیگ بن لندن نمی دانستید

بیگ بن، یکی از معروف‌ترین جاذبه‌های گردشگری لندن به حساب می‌آید، اما کمتر کسی پیدا می‌شود که در مورد سرگذشت و معماری‌اش اطلاع داشته باشد.

بیگ بن (Big Ben)، نام ساعت و ناقوس بزرگی است که بالای برجی با نام «برج الیزابت» قرار دارد. این ساعت برای درآمدن به شکل امروزی‌اش، سختی‌های زیادی را پشت سر گذاشته که در ادامه با آن‌ها بیشتر آشنا می‌شویم.

تاریخچه

در سال ۱۸۳۴ میلادی، کاخ وست مینستر بر اثر یک آتش‌سوزی بزرگ، جلوی چشم همه به یک ویرانه تبدیل شد. به طوری که بعد از خاموش کردن آتش، به جز سالن ورودی، چیزی از این کاخ باقی نمانده بود. بنابراین پارلمان انگلیس، دیگر جایی برای برگزار کردن جلساتشان نداشتند. یک سال بعد از این اتفاق، بالاخره مسئولین به فکر بازسازی این کاخ افتادند و برای پیدا کردن بهترین طرح برای نمای آن، مسابقه برگزار کردند. بیش از 400 طرح فرستاده شد که از بین آن‌ها، ایده‌ی چارلز بری (Charles Barry) برای ساخت این بنا انتخاب شد.

طراحی

بعد از بررسی طراحی چارلز بری، از او خواسته شد تا در طرحش تغییر کوچکی به وجود بیاورد و یک برج ساعت نیز برایش در نظر بگیرد. چارلز به کمک همکارش، نقشه‌ی ساخت برجی را کشید که یک ساعتِ خیلی بزرگ، در چهار طرف آن قرار می‌گرفت و برای به صدا درآمدنش، به ناقوس‌های بزرگی احتیاج بود. قرار بود ساعتی ساخته شود که حتی یک ثانیه هم با ساعت گرینویچ مغایرت نداشته باشد تا به عنوان یک رکورد جهانی ثبت شود. البته هیچکس باورش نمی‌شد که ساخت همچین ساعت دقیقی، آن هم با این ابعاد و عقربه‌های بزرگ امکان پذیر باشد؛ اما ادموند بکت دنیسون (Edmund Beckett Denison) توانست خلاف آن را ثابت کند.

ساخت

بعد از طراحی برج توسط چارلز بری، این بار نوبت دنیسون بود تا با همراهی ادوارد دِنت ساعت ساز (Edward Dent)، طراحی و ساخت ساعت‌ها را شروع کنند. لازم به ذکر است که تا آن موقع، ساخت برج ساعت هنوز تمام نشده بود. ۴ زنگ کوچک و یک ناقوس بزرگ را از طریق رودخانه‌ی تیمز به لندن آوردند و از آنجا، در یک واگن بار زدند که ۱۶ اسب آن را تا وست مینستر کشیدند! متأسفانه هنگام تست کردن آن‌ها، در سال ۱۸۵۷ میلادی شکافی جدی در ناقوس بزرگ ایجاد شد. تا یک مدت، همه انگشت اتهامشان را به سمت یکدیگر می‌گرفتند تا اینکه یک سال بعد، بالاخره ساعت بیگ بن نهایی ساخته شد که ۱۳ و نیم تن وزن داشت و از قبلی، کمی کوچک‌تر بود. وقتی کار برج نیز تمام و آماده‌ی استفاده شد، تازه متوجه شدند که اندازه‌ی ساعت، بزرگ‌تر از محور بالابر مناره‌ی برج است! اما به هر ترفندی که بود، بالاخره ساعت و زنگ‌ها را سر جایشان نصب کردند و در سال ۱۸۵۹، بیگ بن برای اولین بار به صدا درآمد.

شکاف دوم

چند ماه بعد از به صدا درآمدن بیگ بن برای اولین بار، ناقوس بزرگش بر اثر سنگینی پتکی که روی آن کوبیده می‌شد، ترَک خورد. این بار، جرج اِری (George Airy) بود که راه حلی برای بقای این ساعت پیدا کرد. به پیشنهاد او، از پتک کوچک‌تری استفاده کردند و ناقوس را نیز کمی چرخاندند تا ضربه‌ها در جای شکستگی فرود نیاید. اگر برای بازدید از بیگ بن، به بالای برج ساعت بروید، هنوز هم شکاف زنگ را به وضوح می‌توانید ببینید که از نظر بازدیدکنندگان، ابهت آن را دو برابر کرده است.

نام

دو امکان برای انتخاب بیگ بن به عنوان نام این ساعت وجود دارد: بعضی‌ها می‌گویند از اسم بنجامین کانت (Benjamin Caunt)، قهرمان بوکس سبک قدیمی گرفته شده که به بِن بزرگ (Big Ben) معروف بود. عده‎ی دیگری بر این باورند که نام این ساعت را به افتخار سِر بنجامین هال (Sir Benjamin Hall)، بیگ بن گذاشته‌اند که در زمان بازسازی وست مینستر، مأمور عالی رتبه‌ی دولت بوده است.

میزان دقت

هنوز هم این ساعت، بعد از گذشت بیش از ۱۵۷ سال از ساختش، دقیق‌ترین ساعت جهان به شمار می‌رود. یک بار در سال ۱۹۶۲، نشستن برف سنگین روی عقربه‌های آن باعث شد تا برای اولین بار، ۱۰ دقیقه دیرتر از ساعت موعد به صدا دربیاید. نکته‌ی جالبش اینجاست که نوسان پاندول این ساعت را با استفاده از یک سکه‌ی کوچک تحت کنترل درآورده‌اند که باعث دقت بالای آن می‌شود.

تعمیرات و بازسازی

مدت زیادی نگذشت که به علت ترَک برداشتن ناقوس این ساعت، مدت‌ها ساکت بود تا کار تعمیراتش تمام شود. همچنین، زنگ‌هایش دوباره در سال ۲۰۰۷ احتیاج به تعمیر داشتند. در طول این ۷ هفته تعمیرات، مردم دلشان بسیار برای صدای این ناقوس تنگ شده بود. علاوه بر آن، در تابستان سال ۲۰۱۷ اعلام کردند که ساعت و زنگ آن، نیاز به تعمیرات اساسی دارد. برای حفظ امنیت کسانی که روی این ساعت کار می‌کنند، قرار است تا سال ۲۰۲۰ خاموش بماند و به جز در مناسبت‌های خاص، به صدا در نیاید.

حقایقی درباره بیگ بن که نمی‌ دانستید

• ابتدا قرار بود نام این ناقوس را «ویکتوریا» بگذارند.
• اکثر مردم، برجی که ساعت، بالای آن قرار گرفته است را با نام بیگ بن می‌شناسند؛ در صورتی که این برج، ابتدا با نام «برج ساعت» شناخته می‌شد که در سال ۲۰۱۲، به افتخار ملکه به «برج الیزابت» تغییر نام پیدا کرد. در واقع بیگ بن، نام ناقوس بزرگ داخل این برج است که مردم طبق عادت، برج و ساعت را نیز به همین اسم صدا می‌زنند.
• این زنگ بزرگ، ۱۳.۷ تُن وزن، ۲.۲ متر ارتفاع و ۲.۷ متر قطر دارد. وزن پُتکی که روی آن می‌کوبند، ۲۰۰ کیلو گرم است.
• صدایی که از کوبیده شدن آن درمی‌آید، نُت «می» موسیقی است.
• ۴ زنگ کوچک دیگر نیز پایین این ناقوس قرار دارند که صدایشان به ترتیب، سُل دیِز، فا دیِز، می و سی است.
• در سال ۱۹۴۰، مردم به یاد سربازان جنگ و دعا برای سلامتشان، رسم «یک دقیقه سکوت» داشتند؛ به این شکل که وقتی ناقوس ساعت ۹ به مدت یک دقیقه به صدا درمی‌آمد، شهر را سکوت فرا می‌گرفت.
• برج الیزابت با ۹۶ متر ارتفاع، ۱۱ طبقه دارد.
• برای ساخت این برج، به ۸۵۰ متر مکعب سنگ و ۲،۶۰۰ متر مکعب آجر احتیاج بود. مصالح مورد نیاز آن، از شهرهای مختلفی از جمله «کان» در فرانسه آورده می‌شد.
• ساخت برج الیزابت، ۵ سال بیشتر از آن چیزی که فکر می‌کردند، طول کشید و در نهایت در سال ۱۸۵۹ میلادی به اتمام رسید.
• این برج از زمان ساختش، ۰.۰۴ درجه خمیدگی پیدا کرده است.
• تا سال ۲۰۱۶، شهروندان انگلیسی می‌توانستند به صورت رایگان از برج الیزابت و ساعت بیگ بن دیدن کنند. بعد از اتمام تعمیرات در سال ۲۰۲۰، این امتیاز دوباره برایشان ایجاد خواهد شد.
• از این برج، در فیلم‌ و سریال‌های معروفی مثل داکتر هو (Doctor Who) استفاده شده است.
• عقربه‌ی کوچک ساعت، ۲.۸ متر و عقربه‌ی بزرگ آن، ۴.۳ متر طول دارد. همچنین در ساخت صفحه‌ی آن، از سنگ عقیق استفاده شده است.
• جنگاوری آلمانی در سال ۱۹۸۱ میلادی، بمبی را به سمت برج ساعت انداخت که به بالای آن اصابت کرد و باعث خراب شدن سنگ‌کاری‌هایش شد. اما خوشبختانه به بقیه‌ی قسمت‌ها، آسیبی نرسید.
• جمله‌ای که به لاتین در پایین صفحه‌ی ساعت نوشته شده، به این معنی می‌باشد: «خداوندا، از ملکه ویکتوریای اول محافظت کن.»