شارل گارنیه طراح اپرای پاریس

شارل گارنیه در ششم نوامبر سال ۱۸۲۵ در پاریس متولد شد. او از معماران برجسته‌ی فرانسه به شمار می‌رفت.

شارل گارنیه که از نمایش باشکوه رومی الهام می‌گرفت، می‌خواست ساختمان‌هایش نیز درام و نمایش داشته باشند. طراحی او برای اپرای پاریس در میدانی به همین نام، کلاسیسیسم معماری رنسانس را با ایده‌های پرتزئین هنرهای زیبا (Beaux Arts) ترکیب کرد.

شارل گارنیه که بود؟

ژان لویی شارل گارنیه در یک خانواده از طبقه کارگر به دنیا آمد. هر چند گارنیه از سلامت کامل برخوردار نبود و مادرش نمی‌خواست او روی یک کوره مشغول به‌کار شود، اما قرار بود مانند پدرش یک چرخ ساز شود. با این حساب او در مدرسه‌ی رایگان طراحی به گذراندن دوره‌های ریاضی مشغول شد. مادرش امید داشت با این آموزش او یک شغل خوب و ثابت پیدا کند، اما شارل گارنیه موفقیتی بسیار بیشتر از آن به‌دست آورد.

در سال ۱۸۴۲، گارنیه تحصیل با «لویی-ایپولیت لوبا» (Louis-Hippolyte Lebas) را در «مدرسه سلطنتی بوزار پاریس» آغاز کرد. در سال ۱۸۴۸، او جایزه بزرگ اول رم را به‌دست آورد و برای مطالعه در آکادمی رم به ایتالیا سفر کرد. گارنیه پنج سال را در رم سپری کرد و سپس به دیدن یونان و ترکیه رفت و با این سفرها شیفته‌ی نمایش‌های باشکوه رومی شد. او که هنوز در دهه ۲۰ زندگی‌اش بود، دوست داشت ساختمان‌هایی طراحی کند که درام یک اجرای نمایشی را در خود داشته باشند.

نقطه‌ی برجسته حرفه‌ی شارل گارنیه به عنوان یک معمار، سفارش طراحی اپرای پاریس بود. این ساختمان بین سال‌های ۱۸۵۷ تا ۱۸۷۴ ساخته شد و خیلی زود به عنوان شاهکار گارنیه شهرت پیدا کرد. این اپرا هاوس مجلل به «پِله گارنیه» (Palais Garnier) نیز شناخته می‌شود. سبک باشکوه گارنیه مد و سلیقه‌ای را منعکس می‌کند که زمان دومین دوره‌ی امپراطوری ناپلئون سوم بسیار محبوب شده بود.

از دیگر کارهای گارنیه می‌توان به «کازینو مونته کارلو» یکی دیگر از مجموعه‌های مجلل او برای ثروتمندان اشاره کرد. ویلاهای ایتالیایی «بیشاف‌شایم و گارنیه» (Bischoffsheim and Garnier) و ساختمان‌های متعددی در پاریس مانند «تئاتر پانوراما مارینی» (Panorama Marigny) یا «هتل دو سرکل دو لا لیبرِری» (Hotel du Cercle de la Librairie) نیز از پروژه‌های موفق دیگرش بودند ولی توانایی رقابت با شاهکارهایش را ندارند. این معمار برجسته در سوم آگوست سال ۱۸۹۸ در پاریس درگذشت.

چرا گارنیه فردی مهم بود؟

بسیاری از مردم اعتقاد دارند اهمیت گارنیه در خلق خانه‌ای برای «شبح اپرا» بوده است ولی پروفسور «تالبوت هاملین» (Talbot Hamlin) به گونه‌ی دیگری فکر می‌کند. او اعتقاد داشت علی‌رغم جزئیات بیش از حد اپرای پاریس، سبک معماری آن به‌مدت چند دهه مورد تقلید بوده است زیرا در ظاهرِ کلی آن نوعی شفافیت باشکوه وجود دارد؛ هم در نمای بیرونی و هم نمای داخلی‌اش.

هاملین اضافه می‌کند که گارنیه اپرای پاریس را متشکل از سه بخش می‌دید: صحنه، قسمت تماشاچیان و راهروها. هر کدام از این سه واحد با بیشترین غنای ممکن طراحی و ساخته شدند اما همیشه در وضعیتی که روی رابطه‌شان با یکدیگر تاکید شود.

این امر همان «منطق به‌عنوان صفت افضل» است که در مدرسه بوزار آموزش داده می‌شد و گارنیه آن را به بهترین نحو اجرا کرده است. «منطقِ» یک ساختمان، روابط بنیادی در ساختمان‌ها، بر پایه‌ی حس مشترک، صراحت، تاکید روی مهم‌ترین عناصر و بیان هدف بود. این اصرار روی طرح‌ریزی باز و منطقی و روی وضوح بیان اولیه برای راهکار مشکلات جدید معماری، یک نیاز حیاتی بود.