رتبه بندی پاسپورت های جهان 2025

در رتبه بندی پاسپورت های جهان ۲۰۲۵ هنوز هم پاسپورت های امارات متحده عربی و سنگاپور در بالاترین رتبه قرار دارند.

شاید تعجب کنید اگر بدانید معتبرترین و بی‌ارزش‌ ترین پاسپورت‌ های جهان متعلق به قاره آسیا است! طبق آخرین گزارش‌های موسسات رتبه بندی پاسپورت های جهان 2025، پاسپورت‌های امارات متحده عربی و سنگاپور، قوی ترین پاسپورت‌های جهان و پاسپورت‌های سوریه و افغانستان بی‌ارزش‌ترین پاسپورت‌های جهان هستند! اما چرا رتبه بندی پاسپورت های جهان تا این اندازه اهمیت دارد؟

با افزایش تنش‌های سیاسی از یک‌سو و رونق سفرهای بین‌المللی از سوی دیگر، امروزه رتبه بندی پاسپورت های جهان از اهمیت فراوانی برخوردار است. پاسپورت‌ها نشان می‌دهند شهروندان هر کشور تا چه اندازه می‌توانند آزادانه در سراسر جهان حرکت کنند. این آزادی مرهون عوامل مختلفی مثل شرایط سیاسی، اقتصادی، نظامی و امنیتی آن کشور است. هرچه قدرت دیپلماتیک کشوری بالاتر باشد، محدودیت‌های سفر برای اتباع آن کشور کمتر می‌شود و مسافران می‌توانند بدون نیاز به اخذ مدارکی مثل ویزا، آزادانه به مقاصد دلخواه خود سفر کنند.

پاسپورت‌های جهان هرساله با درنظرگرفتن معیارهایی همچون تعداد مقاصد بدون ویزا، تعداد مقاصد با ویزای فرودگاهی و ویزای الکترونیکی و همچنین مقاصد با مجوز سفر الکترونیکی، رتبه‌بندی می‌شوند. کارشناسان ایوار با بررسی منابع معتبر جهانی، لیست رتبه بندی پاسپورت های جهان 2025 را در این مطلب گردآوری کرده‌اند.

رتبه بندی پاسپورت های جهان 2025

موسسات مختلفی در سراسر جهان کار رتبه‌بندی پاسپورت‌ها را انجام می‌دهند. در این بین، دو موسسه «پاسپورت ایندکس» (Passport Index) و «هنلی و شرکا» (Henley & Partners) از معتبرترین مراجع رتبه‌بندی پاسپورت‌های جهان هستند. در ادامه، با ارجاع به شاخص پاسپورت ایندکس، به بررسی لیست رتبه بندی پاسپورت جهانی در سال ۲۰۲۵ میلادی خواهیم پرداخت.

موسسه «پاسپورت ایندکس» یکی از اصلی‌ترین منابع رتبه‌بندی گذرنامه‌ در جهان است. این موسسه متعلق به شرکت مهاجرت و سرمایه‌گذاری «آرتون کپیتال» (Arton Capital) است. شاخص پاسپورت ایندکس تنها شاخص پاسپورت‌های جهان است که به‌صورت مستمر و با اعمال آخرین معافیت‌های ویزایی، رتبه‌بندی پاسپورت‌ها را به‌روزرسانی می‌کند.

این موسسه گذرنامه‌های ۱۹۹ کشور عضو سازمان ملل متحد، اعم از ایران، را براساس امتیاز تحرک (MS) رتبه‌بندی می‌کند. امتیاز تحرک براساس تعداد کل کشورهایی است که بدون ویزا، با ویزا بدو ورود، ویزا الکترونیک (eVisa) و مجوز سفر الکترونیکی (eTA) می‌توان به آنجا سفر کرد. این داده‌ها از اطلاعات رسمی که دولت‌ها منتشر می‌کنند و همچنین تحقیقات اختصاصی به دست می‌آید.

حال آخرین گزارش رتبه بندی پاسپورت های جهان 2025 پاسپورت ایندکس نشان می‌دهد، پاسپورت‌های آسیایی همچنان با قدرت در صدر قوی‌ترین پاسپورت‌های جهان قرار دارند و معتبرترین پاسپورت‌ جهان نیز متعلق به یک کشور کوچک در خاورمیانه است.

براساس اطلاعات وب‌سایت پاسپورت ایندکس، پاسپورت امارات متحده عربی همچون سال گذشته میلادی، با امکان دسترسی بدون ویزا به ۱۳۳ کشور و همچنین دسترسی به ۴۶ مقصد با ویزای فرودگاهی یا الکترونیکی، در جایگاه اول از ۹۱ رتبه‌بندی این موسسه قرار گرفته است. طبق این گزارش، امسال پاسپورت اسپانیا به‌تنهایی در رتبه دوم قوی‌ترین پاسپورت‌های جهان قرار گرفته است. پاسپورت سنگاپور از رتبه ۶ در سال ۲۰۲۴ میلادی به رتبه ۳ در سال ۲۰۲۵ میلادی و پاسپورت کره‌جنوبی از رتبه ۶ در سال ۲۰۲۴ به رتبه ۴ در سال ۲۰۲۵ ارتقا پیدا کرده‌اند.

همچنین همانند سال گذشته میلادی، پاسپورت کشورهای عضو شنگن شامل فرانسه، آلمان، فنلاند، ایتالیا، هلند، بلژیک، لوکزامبورگ، سوئیس، دانمارک، پرتغال، اتریش، نروژ، یونان و ایرلند نیز به‌طور مشترک در رتبه سوم قوی‌ترین پاسپورت‌های جهان قرار گرفته‌اند.

فهرست ۱۰ پاسپورت برتر سال ۲۰۲۵ میلادی براساس شاخص پاسپورت ایندکس را در جدول زیر بخوانید:

اگر نگاهی به انتهای لیست رتبه‌بندی پاسپورت‌های جهان براساس شاخص پاسپورت ایندکس بیندازیم، همانند سال ۲۰۲۴ میلادی پاسپورت‌های دو کشور سوریه و افغانستان همچنان بی‌ارزش‌ترین و ضعیف‌ترین پاسپورت‌های جهان هستند. دارندگان این دو پاسپورت بدون ویزا یا ویزای فرودگاهی و الکترونیکی می‌توانند به ۴۰ کشور جهان سفر کنند و برای سفر به ۱۵۸ کشور جهان باید ویزا دریافت کنند.

پاسپورت ایران نیز همانند سال‌های گذشته در انتهای این لیست قرار دارد و در سال ۲۰۲۵ میلادی رتبه‌ای بهتر از جایگاه ۸۱ از ۹۱ رتبه کسب نکرده است. طبق این گزارش، ایرانیان می‌توانند بدون ویزا یا با دریافت ویزای فرودگاهی و الکترونیکی، به ۵۷ کشور جهان سفر کنند و برای سفر به ۱۴۱ کشور جهان باید ویزا بگیرند.

فهرست ضعیف ترین پاسپورت های جهان در سال ۲۰۲۵ براساس شاخص پاسپورت ایندکس را در جدول زیر بخوانید:

رتبه پاسپورت ایران در سال 2025

پاسپورت ایران در چند سال اخیر همواره یکی از ضعیف‌ترین پاسپورت‌های جهان بوده است. بررسی‌های کارشناسان ایوار در بهار ۱۴۰۴ نشان می‌دهد:

۱. براساس شاخص پاسپورت ایندکس

• رتبه ایران: ۸۱ از ۹۱
• تعداد مقاصد با دسترسی بدون ویزا، ویزای فرودگاهی و الکترونیکی: ۵۷ کشور

۲. براساس شاخص گذرنامه هنلی

• رتبه ایران: ۹۵ از ۱۰۳
• تعداد مقاصد با دسترسی بدون ویزا، ویزای فرودگاهی و الکترونیکی: ۴۲ کشور

۳. براساس شاخص گذرنامه ویزا گاید

• رتبه ایران: ۱۷۳ از ۱۹۹
• تعداد مقاصد با دسترسی بدون ویزا: ۱۹ کشور

اهمیت قدرت پاسپورت در سفرهای بین المللی

قدرت و جایگاه پاسپورت در رتبه‌بندی‌های جهانی نشان‌دهنده قدرت دیپلماتیک آن کشور است. هرچه کشوری شرایط سیاسی، اقتصادی، نظامی و امنیتی پایدارتری داشته باشد، جایگاه آن کشور در مناسبات جهانی مستحکم‌تر است و شهروندانش وجاهت و آزادی بیشتری در سفر به سایر نقاط جهان دارند.

امروزه آگاهی از رتبه‌بندی پاسپورت‌ها برای مسافرانی که اهل سفر به مقاصد مختلف جهانی هستند، امری ضروری است؛ چراکه این رتبه‌بندی قدرت گذرنامه و امکان دسترسی به مقاصد بدون ویزا را ارزیابی می‌کند. هرچه پاسپورت اعتبار بالاتری داشته باشد، دارنده آن می‌تواند بدون نیاز به اخذ ویزا یا با روش‌های ساده‌تری مثل اخذ ویزای فرودگاهی بدون طی‌کردن فرآیندهای اداری پیچیده، سفر کند.

معیار رتبه بندی پاسپورت های جهان

«رتبه‌بندی پاسپورت» به فرآیند ارزیابی و مقایسه پاسپورت‌های جهانی اشاره دارد. این ارزیابی براساس معیارهای مختلفی انجام می‌شود که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به سطح آزادی سفر (شاخص تحرک) دارندگان آن پاسپورت اشاره کرد.

عوامل متعددی در ارزیابی شاخص تحرک پاسپورت‌ها اثرگذار است؛ اما اگر بخواهیم به مهم‌ترین این عوامل اشاره کنیم، باید این موارد را در نظر بگیریم:

۱. تعداد مقاصدی که دارنده پاسپورت می‌تواند بدون نیاز به ویزا به آنجا سفر کند؛

۲. تعداد مقاصدی که دارنده پاسپورت می‌تواند ویزای بدو ورود یا همان ویزای فرودگاهی دریافت کند؛

۳. تعداد مقاصدی که دارنده پاسپورت می‌تواند ویزا الکترونیک یا مجوز سفر الکترونیکی (eTA) دریافت کند.

هرچه تعداد این مقاصد بالاتر باشد، اعتبار آن پاسپورت افزایش پیدا می‌کند. در نهایت کشوری که بالاترین امتیاز را، به‌ویژه در تعداد مقاصد بدون ویزا، کسب کند، صاحب قدرتمندترین پاسپورت جهان خواهد بود.

عوامل مؤثر بر قدرت پاسپورت‌ ها

قدرت و رتبه هر پاسپورتی تحت تاثیر عوامل مختلفی از جمله روابط دیپلماتیک، شرایط سیاسی، تحریم‌ها، ثبات اقتصادی، ملاحظات امنیتی، عضویت در گروه‌های بین‌المللی، مثل کشورهای عضو معاهده شنگن و غیره است. با این حال، مهم‌ترین عامل در تعیین قدرت پاسپورت، موافقت‌نامه‌های معافیت ویزا است که بین کشورها امضا می‌شود. در اصل، هرچه تعداد مقاصد بدون ویزا برای دارندگان گذرنامه بیشتر باشد، پاسپورت قوی‌تر می‌شود و در نتیجه رتبه بالاتری در شاخص رتبه‌بندی گذرنامه به دست می‌آید.