باغ گیاه شناسی مون پلیه، قدیمی ترین باغ فرانسه

قدیمی‌ترین باغ گیاه شناسی فرانسه در شهر مون پلیه، هزاران گونه از گیاهان و درختان را در خود جای داده‌ است که عمر برخی از آن‌ها به صدها سال می‌رسد.

سفر به شهر مون پلیه در تورهای فرانسه

بازدید از باغ گیاه شناسی مون پلیه (Jardins des Plantes) در فرانسه، که تنها ۲۰ دقیقه پیاده‌روی تا میدان «کمدی» (Comedie)، در مرکز شهر فاصله دارد، معمولاً برای گردشگران غافلگیر کننده است. این باغ را می‌توان تفرجگاهی سرشار از آرامش دانست که می‌توانید برای استراحت و تازه کردن نفس انتخاب کنید. در این بهشت گیاه شناسی بیش از ۳۵۰۰ گونه از گیاهان بومی و خارجی وجود دارد. بعضی از درختان این باغ بسیار قدیمی هستند و قدمتی برابر با خود باغ دارند.

پادشاه هنری چهارم دستور ساخت این باغ را در سال ۱۵۹۳ میلادی به «پیر ریشر» (Pierre Richer) گیاه شناس فرانسوی داد تا دانشجویان پزشکی دسترسی راحت‌تری به گیاهان برای تحقیقات داشته باشند. او خواستار ساختن یک باغ سلطنتی مشابه باغ دارویی در ایتالیا بود که در نهایت در فاصله‌ای بسیار نزدیک به دانشکده‌ی پزشکی مون پلیه، قدیمی‌ترین دانشکده در این حوزه، بنا شد. در آن زمان تنها پزشکان، پژوهشگران و دانشجویان علوم پزشکی و دارویی اجازه دسترسی به باغ را داشتند.

بعدتر گیاهان بیشتری از مکان‌های مختلف دنیا به این باغ آورده شدند. در آن دوران ایده‌ی ایجاد گلخانه‌ با شبیه‌سازی آب و هوا و اقلیم‌های مختلف برای رشد گیاهان، به شدت ایده‌ای جدید و نوآورانه محسوب می‌شد. بدین ترتیب باغ گیاه شناسی مون پلیه سرمنشاء ایجاد باغ‌ گیاه شناسی معروف پاریس در سال ۱۶۳۵ شد. فرانسه، باغ مون پلیه را در سال ۱۹۸۴ میلادی، مکان حفاظت‌شده اعلام کرد و در سال ۱۹۹۲ میلادی در لیست بناهای تاریخی قرار گرفت. این مکان از سال ۱۸۴۱ میلادی برای بازدید عموم بازگشایی شد و این اتفاق هدیه‌ای عظیم برای شهر بود؛ چرا که امروزه جدای از پزشکان و محققان، شاعران، عاشقان و گردشگران بسیاری در محیط رؤیایی آن گردش می‌کنند و از طبیعت اعجاب آور آن لذت می‌برند.

محیط آرام باغ در بین شلوغی‌های کلان شهر مون پلیه، قابل توجه است. نارنجستان قرن نوزدهم، گلخانه‌ی گیاهان استوایی، جوی‌ها، مجسمه‌های تزئینی، تونل و غارهای دکوری، صخره‌ها، دریاچه‌ی کوچک اردک‌ها و باغ بامبو از دیدنی‌های این باغ به حساب می‌آیند. در این‌جا می‌توانید مجسمه‌‌ی گیاه شناسان مشهوری که در ساختن این باغ سهیم بودند را ببینید و همچنین از «باغ پژوهش و تحقیق» (Jardin de Recherché)، «باغ انگلیسی» (Jardin Anglais) و «مدرسه جنگلبانی» (Ecole Forestiere) دیدن کنید.

«کوهستان ریشر» (Richer’s Mountain) که قدیمی‌ترین بخش باغ به شمار می‌آید، نام خود را از بنیان گذارش وام گرفته است. در این قسمت می‌توانید درخت «فیلاریا» (phillyrea) و «ارغوان» (Judas) قدیمی را ببینید که سازنده‌ی باغ، آن‌ها را کاشته بود. باغ گیاهان دارویی، پایین‌تر از کوهستان قرار داشت که امروزه جز چند تخته سنگ، اثری از آن باقی نمانده است. در بخش «مدرسه جنگلبانی»، درخت «جینکو» مشهور به کهن‌دار (Ginkgo biloba) را خواهید یافت که در اواخر قرن هجدهم کاشته شد. این گونه از درختان، قدیمی‌ترین گونه‌های درختی روی زمین هستند و به دلیل نداشتن تیره‌ مشابه، منحصر به فرد محسوب می‌شوند. در این قسمت باغ می‌توانید به دیدن درخت زیتون ۲۵۰ ساله هم بروید. با نگاهی به گلخانه‌های گرمسیری می‌توانید نیلوفرهای آبی بزرگ، ارکیده‌ها و دیگر گونه‌های شگفت انگیز خارجی را ببینید. در ادامه، در میان پیچ و خم‌های باغ بامبو قدم بزنید و سپس از آرامش «باغ انگلیسی» لذت ببرید. این باغ چشم نواز در سال ۱۸۶۰ میلادی ساخته شد، زمانی که باغ‌های انگلیسی مد روز بودند. در مرکز این باغ، آبگیر بزرگی قرار دارد که گل‌های لاله مردابی و نیلوفر آبی هندی در نیمه‌ی تابستان، چشم‌ها را به خود خیره می‌کنند. پس از تماشای لاک پشت‌ها و ماهی‌های کپور ژاپنی، به گلخانه‌ی «مارتین» بروید و مجموعه‌ی کاکتوس‌ها را مشاهده کنید. همانطور که در فضای سبز باغ پرسه می‌زنید، بناها، ستون‌ها و طاق‌های گلکاری شده از زمان ساخت آن را خواهید دید.

«مدرسه سیستماتیک» یا «باغ پژوهش و تحقیق» در قرن هفدهم و هجدهم قلب باغ محسوب می‌شد. در سال ۱۸۰۴ نارنجستان زیبایی در این بخش ساخته شد تا از گیاهان در مقابل طوفان محافظت کند. این نارنجستان چهار باغچه دارد که دو تای آن به گیاهان مدیترانه‌ای اختصاص یافته و دیگری از آنِ گیاهان دارویی شد و در آخری یک جالیز شکل گرفت. زینت بخش این قسمت، درخت جینکوی نری است که در سال ۱۷۹۵ میلادی کاشته شد و در سال ۱۸۳۰ میلادی شاخه‌های ماده به آن پیوند زدند. همچنین در مدرسه‌ سیستماتیک، پانزده مجسمه از دانشمندان برجسته‌ای که در اینجا کار کردند را خواهید دید. در محوطه و نزدیک به چرخ آبکش باستانی، آرامگاه «نارسیسا» (Narcissa) در زیر طاق وجود دارد که در اواخر قرن هجدهم ساخته و به عروس «ادوارد یونگ» (Edward Young) شاعر انگلیسی تقدیم شد.