قدیمی ترین کشورهای دنیا که تاکنون پابرجا مانده اند

آیا می‌دانید قدیمی‌ترین کشور جهان، یکی از کوچکترین کشورهای دنیا هم است؟ نام این کشور قدیمی در گینس نیز ثبت شده است.

آنچه قدمت یک کشور کهن را مشخص می‌کند، ثبات هویت آن طی قرون و اعصار است؛ اینکه تا چه حد بتوان ریشه‌ی یک کشور امروزی را در گذشته پیدا کرد.

طی هزاران سال، ملت‌ها و کشورهای بی‌شماری ظهور کرده و پس از چندی از صفحه‌ی روزگار محو شد‌ه‌اند؛ دراین‌بین، تعداد اندکی توانسته‌اند در طی قرون و اعصار پابرجا بمانند و به کهن‌ترین کشورهای دنیا تبدیل شوند.

در ادامه، شما را با قدیمی‌ترین کشورهای جهان آشنا خواهیم کرد که فراز و نشیب‌های فراوانی را پشت سر گذاشته‌ و همچنان به حیات خود ادامه می‌دهند.

• سن مارینو
• ژاپن
• چین
• یونان
• پرتغال
• فرانسه
• ارمنستان
• ایران
• اتیوپی
• مصر

سن مارینو

گفته می‌شود جمهوری سن مارینو قدیمی‌ترین کشور دنیا و همچنین یکی از کوچک‌ترین کشورهای جهان است. این کشور کوچک که در ایتالیا قرار دارد، در سوم ماه سپتامبر سال ۳۰۱ پس از میلاد بنیان گذاشته شد.

مردم این سرزمین در قرن ششم پیش از میلاد صومعه‌ای بر فراز کوه تیتانو (احتمالاً به‌عنوان مرکز اجتماعات) ساختند؛ بااین‌وجود مدت‌ها طول کشید تا پاپ در سال ۱۶۳۱ میلادی سن مارینو را به‌عنوان یک کشور مستقل به رسمیت بشناسد. در آن زمان، بخش عمده‌ای از ایتالیای مرکزی، تحت نفوذ سیاسی پاپ قرار داشت.

سن مارینو استقلال همیشگی خود را مدیون موقعیت دورافتاده‌ی این سرزمین است؛ این کشور در میان دژها و قلعه‌ها احاطه شده و بر فراز نواحی مرتفع کوهستانی قرار دارد.

چین

اولین سلسله‌ی‌ ثبت‌شده در تاریخ چین بیش از ۳۵۰۰ سال قدمت دارد و به دودمان فئودالی شانگ می‌رسد. این دودمان از قرن هفدهم تا یازدهم پیش از میلاد بر این سرزمین فرمان می‌راندند.

بااین‌حال، چین امروزی، سال ۲۲۱ پیش از میلاد را به‌عنوان تاریخ تاسیس خود، جشن می‌گیرد؛ سالی که چین شی هوانگ (Qin Shi Huang) خود را اولین امپراطور چین اعلام کرد.

چین تغییرات زیادی را تجربه کرده و دودمان‌های فراوانی به خود دیده است تا به کشوری که امروز شاهد آن هستیم، تبدیل شود:

دودمان هان (Han) در قرن سوم پیش از میلاد فرهنگ و سنت چینی را یکپارچه ساخت؛ مغول‌ها در قرن سیزدهم با یورش به چین، تعداد زیادی از مردم این کشور را کشتند و فرهنگ چینی را نابود کردند.

دودمان چینگ (Qing) در سال ۱۹۱۲ در پی یک انقلاب سرنگون شد و جمهوری چین بر سر کار آمد؛ درنهایت جمهوری چین نیز درنتیجه‌ی‌ شورش‌های کمونیستی مائو، قدرت خود را در سال ۱۹۴۹ از دست داد و جمهوری خلق چین تاسیس شد.

ژاپن

بنا بر متون تاریخی ژاپن، امپراطور جینمو (Jimmu)، اولین فرمانروای امپراطوری استعماری بود که کشور ژاپن را در سال ۶۶۰ پیش از میلاد بنیان گذاشت. با‌وجوداین، در قرن هشتم بود که فرهنگ ژاپنی و دین بودا در جزایر اطراف آن گسترش یافت.

ژاپن در طول تاریخ دراز خود، حکومت‌ها و فرمانروایان زیادی به خود دیده است. ژاپن امروزی در سال ۱۸۶۸، در پی اصلاحات میجی ظهور کرد؛ هرچند، این کشور سال ۶۶۰ پیش از میلاد را به‌عنوان سالروز تاسیس خود جشن می‌گیرد.

مصر

اگرچه تمدن مصر باستان تفاوت‌های زیادی با مصر امروزی دارد، بااین‌حال، پیدایش اولین تمدن‌هایی که به دودمان نخست مصر شباهت دارند، به هزاره‌ی ششم پیش از میلاد باز می‌گردد.

خط هیروگلیف مصری، بعد از خط میخی، دومین نظام نوشتاری دنیا محسوب می‌شود و ۳۲۰۰ سال پیش از میلاد ابداع شد. همچنین فرعون منس (Menes)، حدود ۳۱۵۰ سال پیش از میلاد، نخستین قلمروی یکپارچه‌ی مصر را به وجود آورد.

مصر بعد از ۳۰ سلسله، ابتدا به اشغال پارسیان و بعد یونانیان در آمد؛ سپس تحت حاکمیت خلفای اسلامی قرار گرفت و از آن به بعد، اکثریت مصر را مسلمانان تشکیل می‌دادند.

جالب است بدانید کشور امروزی مصر تا قرن بیستم نتوانست ظهور پیدا کند؛ تا اینکه مصری‌های در سال ۱۹۵۲ موفق شدند به سلطه‌ی بریتانیا در این سرزمین پایان دهند.

ایران

بااینکه ایران به‌عنوان یک سرزمین یکپارچه با هویت مشخص تنها از آغاز سده‌ی شانزدهم (مقارن با دوران سلطنت صفویان) پا به عرصه‌ی وجود گذاشت اما تاریخ تمدن در این ناحیه، نسبت به سایر نقاط جهان قدمت بیشتری دارد.

ایلامی‌ها در عصر برنز در این سرزمین سکنی گزیدند و یکی از نخستین تمدن‌هایی بودند که خط میخی را در هزاره‌ی سوم قبل از میلاد ابداع کردند. همچنین اقوام آریایی در هزاره‌ی دوم پیش از میلاد به این ناحیه پا گذاشتند.

گفتنی است، امپراطوری هخامنشی که از سال ۳۳۰ تا ۵۵۰ پیش از میلاد، بر قلمرو وسیعی از این ناحیه فرمانروایی می‌کردند، به‌عنوان بزرگ‌ترین امپراطوری تاریخ باستان شناخته می‌شود.

یونان

یونانی که ما می‌شناسیم، در مقایسه با برخی از سرزمین‌های کهن، از قدمت کمتری برخوردار است اما اساساً این تمدن یونانی بود که مفهوم کلمه‌ی «باستان» را به دنیا شناساند.

در همین سرزمین بود که نخستین تمدن‌های پیشرفته‌ی اروپایی، ۳۲۰۰ سال قبل از میلاد، جوانه زده و شکوفا شدند. آتنی‌ها ۵۰۸ سال پیش از میلاد، نخستین نظام دموکراتیک دنیا را بنیان نهادند.

زبان یونان باستان هنوز هم برای یونانی‌ها قابل‌فهم‌تر از انگلیسی کهن برای انگلیسی‌زبان‌های امروزی است. در تاریخ یونان لحظات بی‌شماری وجود دارد که به دانش و زندگی کنونی غربی راه یافته‌اند؛ برای نمونه، المپیک باستانی یا نبرد ماراتون را در نظر بگیرید.

نبرد ماراتون (نبرد میان ایرانیان و یونانیان) که از آن به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین نبردهای دنیای باستان یاد می‌شود، الهام‌بخش رقابت‌های دوی استقامت امروزی بوده است.

فرانسه

خواه تاریخ تاسیس فرانسه را در سال ۸۴۳ میلادی در نظربگیریم که امپراطوری مقدس رم با مرگ شارلمانی به سه بخش تقسیم شد یا مبدا شکل‌گیری این سرزمین را مقارن با تاج‌گذاری کلوویس یکم در سال ۴۸۱ میلادی بدانیم، به‌هرحال نمی‌توان منکر قدمت طولانی این کشور شد.

درحالی‌که نظام فئودالی برای قرن‌ها، به‌جای قدرت‌ بخشیدن به شاه، شوالیه‌ها را قدرتمندتر ساخت (فتح انگلیس به دست دوک نرماندی در سال ۱۰۶۶ میلادی نمونه‌ی بارز آن محسوب می‌شود) اما نجیب زادگان، دست‌کم به‌ظاهر، تحت سلطه‌ی پادشاه فرانسه قرار داشتند و سرزمینی را بنیان نهادند که تا امروز پابرجا است.

نجیب زادگان معمولاً زمین‌دارانی بودند که در قبال خدمت و محافظت از اراضی خود غذا، زمین یا سرپناه به شوالیه‌ها می‌بخشیدند.

ارمنستان

ارامنه همچون یهودی‌ها، به پراکندگی جمعیت شهرت یافته‌اند؛ بااین‌حال، این مردم مالک سرزمینی با ۲۶۰۰ سال تاریخ هستند.

گفتنی است اولین بار که نام ارمنستان در منابع تاریخی آمده است، به قرن ششم پیش از میلاد باز می‌گردد. ایروان، پایتخت کنونی ارمنستان، در سال ۷۸۲ پیش از میلاد بنیان گذاشته شد.

ارمنی‌ها همچنین نخستین مردمانی بودند که مسیحیت را در سال ۳۰۱ میلادی، به‌عنوان دین رسمی خود انتخاب کردند و هنوز هم این کشور به‌شدت به کلیسای حواری ارمنی خود پایبند است.

شباهت غم‌انگیز دیگری که علاوه بر پراکندگی، بین ارامنه و یهودیان به چشم می‌خورد، قتل‌عام دسته‌جمعی آن‌ها به دست امپراتوری عثمانی در بین سال‌های ۱۷-۱۹۱۵ است.

پرتغال

اگرچه تاریخ تاسیس پرتغال به سال ۱۱۳۹ میلادی بازمی‌گردد و در ردیف تمدن‌های باستانی قرار نمی‌گیرد اما این سرزمین به خاطر ثبات مرزهای‌ خود استحقاق چنین جایگاهی را دارد.

زمانی که سایر نقاط اروپا با تغییر پادشاهان، امپراطورها و بر سرکار آمدن جمهوری‌ها و حکومت‌های مردم‌سالار دائماً به دنبال گسترش مرزهای خود بودند؛ در پرتغال آرامش و ثبات حکم‌فرما بود.

اگر هنوز هم قانع نشده‌اید، بهتر است بدانید این کشور از طلایه‌داران عصر اکتشاف به شمار می‌رود.

البته پرتغال در آن زمان، یکی از کشورهای امپریالیستی بود و آسیب فراوانی به جوامع بومی رساند اما درعین‌حال، نقش مهم این سرزمین را در خلق دنیایی که امروز می‌شناسیم، نمی‌توان نادیده گرفت.

اتیوپی

برخی از کهن‌ترین فسیل‌های انسان نخستین (گونه‌ی هومنید) در اتیوپی کشف شده‌اند که قدمت آن‌ها، به مدت‌ها قبل از پیدایش کشورها و ملت‌ها باز می‌گردد.

از هزاره‌ی دوم پیش از میلاد، پادشاهان مختلفی بر این کشور حکمرانی ‌کرده‌اند. از همه مهم‌تر اینکه اتیوپی تنها کشور آفریقایی محسوب می‌شود که هرگز تحت استعمار هیچ کشور اروپایی درنیامد و توانست در مقابل تهاجم نیروهای بیگانه از خود دفاع کند.

جالب است بدانید وقتی سازمان جامعه‌ی ملل (نخستین سازمان بین‌المللی قبل از سازمان ملل متحد) بعد از جنگ جهانی اول تاسیس شد، اتیوپی تنها عضو مستقل آفریقایی این سازمان به‌حساب می‌آمد.

اتیوپی همواره کشوری با تنوع نژادی و مذهبی گوناگون بوده است. به‌علاوه، امپراطوری اکسوم (Aksum)، یکی از نخستین حکومت‌هایی بود که مسیحیت را بعد از ارمنستان، به‌عنوان دین رسمی پذیرفت؛ البته ادیان اسلام و یهودیت نیز قرن‌های متمادی است که در این سرزمین ریشه دارند.