واتیکان کجاست؟ کشوری مستقل در دل ایتالیا با قدرتی جهانی
- تیم پشتیبانی ایوار
- 1404/8/17
- 0 دیدگاه
واتیکان، کوچکترین کشور جهان و مرکز روحانی کلیسای کاتولیک، با کلیساهای باشکوه، موزه های تماشایی و میدان تاریخی خود، از مقاصد مهم در اروپاست.
واتیکان کوچکترین کشور مستقل جهان است که در قلب شهر رم، پایتخت ایتالیا، قرار دارد و بهعنوان مرکز روحانی و اداری کلیسای کاتولیک شناخته میشود. این دولتشهر با وسعت بسیار اندک خود، اهمیت تاریخی، مذهبی و فرهنگی بسیار زیادی دارد و محل اقامت پاپ، رهبر کلیسای کاتولیک و همچنین مجموعهای از نهادهای مذهبی، فرهنگی و هنری است. شرکت در تور ایتالیا فرصت بینظیری برای بازدید از واتیکان است؛ تجربهای جامع و فراموشنشدنی از کلیساهای باشکوه، موزههای مشهور و باغهای زیبا. در این مقاله همراه ما باشید و با واتیکان آشنا شوید؛ از تاریخچه و جاهای دیدنی گرفته تا بهترین زمان و نکات سفر به آن.
واتیکان کجاست؟
کشور واتیکان (Vatican City) یک دولتشهر مستقل است که درون شهر رم، پایتخت کشور ایتالیا، قرار دارد. این کشور در غرب رودخانه تیبر (River Tiber) واقع شده است و با دیوارهای قرون وسطایی و رنسانسی، از شهر رم جدا میشود.
واتیکان کوچکترین کشور مستقل در جهان محسوب میشود و بهدلیل نقش مذهبی و تاریخی خود، مرکز اصلی کلیسای کاتولیک است. این کشور محل اقامت پاپ، رهبر کلیسای کاتولیک است و مجموعهای از نهادهای مذهبی و فرهنگی بسیار مهم در آن جای گرفتهاند.
نقشه کشور واتیکان
نقشه واتیکان نشان میدهد که این کشور کاملا درون مرزهای شهر رم محصور است و شکل آن به یک مثلث نامنظم شباهت دارد. مرزهای واتیکان با دیوارهایی مشخص میشود که در قرون وسطی و دوران رنسانس ساخته شدهاند.
در نقشه، میدان سنپیتر، کلیسای سن پیتر، موزههای واتیکان و باغهای واتیکان از مهمترین بخشهای آن به شمار میروند. به دلیل وسعت بسیار کم، نقشه واتیکان معمولا با جزئیات دقیق و در مقیاس بزرگتر نمایش داده میشود.

معرفی واتیکان
واتیکان مرکز روحانی و اداری کلیسای کاتولیک جهان است. این کشور کوچک مقر پاپ، بالاترین مقام مذهبی کاتولیکها، به شمار میرود و در عین حال دارای نهادهای سیاسی، فرهنگی و مذهبی مستقل است.
در این سرزمین کوچک، بناهای مشهوری مانند کلیسای سنپیتر، موزههای واتیکان و کتابخانه واتیکان قرار دارند. واتیکان علاوه بر جایگاه مذهبی، از لحاظ هنری و تاریخی نیز اهمیت فراوانی دارد و یکی از پربازدیدترین مقاصد گردشگری جهان است.

جمعیت واتیکان
جمعیت کشور واتیکان کمتر از هزار نفر است و بیشتر شامل روحانیون، کارمندان کلیسا، اعضای گارد سوئیسی و خدمه اداری میشود. بسیاری از کارکنان واتیکان در واقع در رم زندگی میکنند و روزانه برای کار، وارد مرزهای واتیکان میشوند. با توجه به ساختار خاص این کشور، جمعیت آن بیشتر کارکردی اداری و مذهبی دارد تا ساکنان دائمی.

مساحت واتیکان
مساحت کشور واتیکان حدود ۰٫۴۴ کیلومتر مربع است و از این نظر کوچکترین کشور مستقل جهان محسوب میشود. بهدلیل مساحت محدود خود، تقریبا تمامی ساختمانها، نهادها و اماکن دیدنی واتیکان در فاصلهای بسیار نزدیک از هم قرار دارند. همین ویژگی باعث شده است که بازدید از کل کشور در مدت زمان کوتاهی امکانپذیر باشد.

پایتخت واتیکان
واتیکان در واقع هم کشور و هم پایتخت خود است؛ زیرا تمام نهادهای حکومتی، مذهبی و فرهنگی در همین محدوده قرار دارند. کاخ حواری (Palazzo Apostolico) که محل اقامت پاپ است، مرکز اصلی فعالیتهای سیاسی و مذهبی کشور محسوب میشود. در کنار آن، میدان سنپیتر قلب زندگی مذهبی و اجتماعی واتیکان است.

تاریخچه واتیکان
پیشینه واتیکان به دوران اولیه مسیحیت بازمیگردد؛ زمانی که این مکان بهعنوان محل دفن سن پیتر، یکی از حواریون مسیح، شناخته شد. در قرون وسطی، ایالات پاپی (Papal States) مناطق وسیعی از ایتالیا را تحت سلطه خود داشتند و اداره میکردند. پس از تشکیل کشور ایتالیا، استقلال واتیکان در سال ۱۹۲۹ میلادی با امضای معاهده لاتران (Lateran Treaties) بین دولت ایتالیا و پاپ، به رسمیت شناخته شد. از آن زمان تاکنون، واتیکان بهعنوان مرکز مذهبی جهانی و دولت مستقل کلیسای کاتولیک عمل کرده است.

بهترین زمان سفر به واتیکان
بهترین زمان سفر به واتیکان فصلهای بهار و پاییز است؛ زیرا هوا معتدلتر و جمعیت گردشگران کمتر است. در این ماهها، بازدید از موزهها و کلیساها راحتتر است و کوتاهی صفهای بازدید، کار را برای گردشگران آسانتر میکند. اما اگر هدف از سفر به واتیکان، تماشای مراسم خاص مذهبی باشد، سفر در ایام عید پاک یا کریسمس نیز میتواند تجربهای متفاوت باشد؛ هرچند باید در نظر داشت که واتیکان در این مواقع معمولاً شلوغتر است.

جاهای دیدنی واتیکان
واتیکان با آثار تاریخی و هنری بینظیر خود شهرت زیادی دارد. کلیسای سن پیتر، یکی از باشکوهترین کلیساهای جهان، مرکز اصلی زیارت مسیحیان کاتولیک است. موزههای واتیکان با مجموعهای از آثار هنری از دوران باستان تا رنسانس، از مهمترین گنجینههای هنری جهان محسوب میشوند. همچنین کلیسای سیستین با نقاشیهای میکل آنژ و میدان سن پیتر با معماری باشکوه باروک، از دیگر دیدنی های برجسته واتیکان هستند.
۱. کلیسای سن پیتر
«کلیسای سن پیتر» (St. Peter’s Basilica) یکی از باشکوهترین بناهای مذهبی جهان است که در قلب واتیکان قرار دارد. این کلیسا در قرن شانزدهم میلادی توسط معمارانی چون میکلآنژ، برنینی و دوناتو برامانته (Donato Bramante) ساخته شد. گنبد عظیم کلیسای سن پیتر از دورترین نقاط رم هم قابل مشاهده است.
درون کلیسای سن پیتر آثار ارزشمندی چون «پیتا» (اثر میکلآنژ)، آرامگاه پاپها و مجسمههای بینظیر جای گرفتهاند. همچنین از بالای گنبد، میتوان منظرهای فراموشنشدنی از شهر واتیکان و رم را تماشا کرد.

۲. میدان سن پیتر
«میدان سن پیتر» (St. Peter’s Square) در مقابل کلیسای سن پیتر واقع شده و طراحی آن توسط معمار بزرگ ایتالیایی، جان لورنزو برنینی (Gian Lorenzo Bernini)، انجام شده است. میدان با دو ردیف ستون عظیم احاطه میشود و در مرکز نیز یک ابلیسک مصری با قدمتی بیش از سههزار سال قرار گرفته است که در قرن شانزدهم به این محل منتقل شد.
میدان سنپیتر محل برگزاری مراسم عمومی پاپ است؛ ازجمله سخنرانیهای هفتگی. ولی اعلام رسمی انتخاب پاپ در واقع در کلیسای سیستین صورت میگیرد و سپس نتایج بهوسیله دود سفید و مراسم در بالکن کلیسای سن پیتر به اطلاع عموم میرسد.

۳. موزه های واتیکان
«موزههای واتیکان» (Vatican Museums) مجموعهای مشتمل بر بیش از ۵۰ موزه و گالری است که از آثار باستانی مصر و روم تا نقاشیهای رافائل و داوینچی میزبانی میکند. این مجموعه در قرن شانزدهم میلادی به دستور پاپ ژولیوس دوم (Pope Julius II) ایجاد شد و امروز یکی از بزرگترین گنجینههای هنری جهان است.
در مسیر بازدید، بخشهایی مانند موزه پاپی، گالری نقشهها و اتاقهای رافائل از مهمترین قسمتها به شمار میآیند. بازدید کامل از این موزهها معمولا چند ساعت تا یک روز زمان میبرد.

۴. کلیسای سیستین
«کلیسای سیستین» (Sistine Chapel) بخشی از موزههای واتیکان است؛ اما بهتنهایی شهرتی جهانی دارد. سقف این کلیسا با نقاشیهای شگفتانگیز میکلآنژ تزئین شده است؛ نقاشیهایی که صحنههایی از آفرینش انسان و روز داوری را به تصویر میکشد.
کلیسای سیستین محل انتخاب پاپهای جدید نیز است؛ بنابراین علاوه بر ارزش هنری، اهمیت مذهبی و سیاسی ویژهای دارد. بازدیدکنندگان در سکوت کامل وارد این فضا میشوند تا به عظمت آثار هنری احترام بگذارند.

۵. گالری نقشه ها
«گالری نقشهها» (Gallery of Maps) یکی از خاصترین بخشهای موزههای واتیکان است. در طول این تالار طولانی، نقشههای ایتالیا از قرن شانزدهم با رنگهای زنده روی دیوارها نقاشی شدهاند. این گالری که جلوهای از تلاقی علم، جغرافیا و هنر است، نشان میدهد واتیکان در دوره رنسانس، مرکز دانش و هنر اروپا بوده است.

۶. اتاق های رافائل
«اتاقهای رافائل» (Raphael Rooms) شامل چهار اتاق تزئینشده با نقاشیهای رافائل میشود که از شاهکارهای نقاشی رنسانس به شمار میروند. در میان آنها، نقاشی معروف «مکتب آتن» از برجستهترین آثار است.
اتاقهای رافائل با نقاشیهایی که حول مفاهیمی چون فلسفه، دین، شعر و عدالت کشیده شدهاند، موزهای از اندیشه و زیباییاند.

۷. باغ های واتیکان
«باغهای واتیکان» (Vatican Gardens) بخش وسیعی از پشت کلیسای سن پیتر را در بر میگیرند و تنها با رزرو تور رسمی امکان بازدید از آنها وجود دارد. این باغها که ترکیبی از باغهای رنسانسی، مجسمهها، فوارهها و بناهای کوچک مذهبی هستند، در قرن سیزدهم میلادی ایجاد شدند. باغهای واتیکان که محیطی آرام را در دل این دولتشهر فراهم کردهاند، اغلب بهعنوان مامن دنج و شخصی پاپ مورد استفاده قرار میگیرند.

۸. کتابخانه واتیکان
«کتابخانه واتیکان» (Vatican Library) یکی از قدیمیترین و غنیترین کتابخانههای جهان به حساب میآید که مجموعهای از نسخههای خطی نایاب، اسناد باستانی و کتابهای مقدس را در خود جای داده است. این کتابخانه که قدمت آن به قرن پانزدهم میلادی بازمیگردد، امروزه مقصد پژوهشگران تاریخ و دین از سراسر جهان است.

۹. نکروپولیس واتیکان
در زیرزمین کلیسای سن پیتر، آرامگاههای باستانی قرار دارند که به «نکرپولیس واتیکان» (Vatican Necropolis) معروفاند. در اینجا مقبرههای رومی و مسیحیان اولیه، از جمله آرامگاه سن پیتر، قرار گرفته است. بازدید از این مکان تنها با مجوز و بهصورت تورهای محدود انجام میشود.

۱۰. کاخ حواری
کاخ حواری (Apostolic Palace) محل اقامت رسمی پاپ و محل برگزاری دیدارهای رسمی او است. این کاخ شامل چندین تالار و کلیسای کوچک میشود و بخشی از آن در موزههای واتیکان قابل بازدید است. اتاقهای کاخ که با آثار هنری فراوان تزئین شدهاند، بخشی از شکوه و تاریخ رهبری کلیسای کاتولیک را به نمایش میگذارند.

۱۱. قصر لاتران
در خارج از مرزهای واتیکان اما تحت مالکیت رسمی آن، «قصر لاتران» (Lateran Palace) قرار دارد که پیش از ساخت کاخ حواری، اقامتگاه پاپها بوده است. «کلیسای جامع سنت جان لاتران» (Archbasilica of St. John Lateran) که در مجاورت آن است، کلیسای اصلی رم و قدیمیترین کلیسای جهان غرب محسوب میشود.

عجایب واتیکان
- کوچکترین کشور مستقل جهان: وسعت واتیکان تنها حدود ۰٫۴۴ کیلومتر مربع است و جمعیت دائمی آن کمتر از هزار نفر است.
- مرکز روحانی جهانی: واتیکان مقر پاپ و کلیسای کاتولیک است و میلیونها زائر از سراسر جهان هر سال به آن سفر میکنند.
- گارد سوئیسی: گارد سوئیسی واتیکان کوچکترین ارتش جهان محسوب میشود و از سال ۱۵۰۶ مسئول محافظت از پاپ بوده است.
- شاهکارهای میکل آنژ: کاخ حواری، محل اقامت رسمی پاپ، و کلیسای سیستین، محل انتخاب پاپ جدید، با نقاشیهایی توسط میکلآنژ تزیین شدهاند؛ نقاشیهایی که امروزه از شاهکارهای بینظیر دنیای هنر محسوب میشوند.
- گنبد کلیسای سن پیتر: گنبد کلیسای سن پیتر با ارتفاع ۱۳۱ متر، یکی از بزرگترین گنبدهای جهان است.
- کتابخانه واتیکان: کتابخانه واتیکان یکی از قدیمیترین و غنیترین کتابخانههای جهان با نسخههای خطی نایاب و اسناد تاریخی ارزشمند است.
- ترکیب مذهب و هنر: واتیکان با وسعت کم، مجموعهای از آثار هنری، تاریخی و مذهبی، از جمله آثار باستانی، نقاشیهای رافائل و داوینچی، را در خود جای داده است که در هیچ جای دیگر جهان نمونه ندارد.
- پرچم واتیکان: پرچم واتیکان شامل دو کلید متقاطع و تاج سهگانه پاپی است که از آن بهعنوان نماد قدرت معنوی و دنیوی پاپ یاد میشود.
- صندوق پاپی و بانک واتیکان: واتیکان دارای مؤسسات مالی مستقل است که نقش سیاسی و اقتصادی محدود، اما تاریخی دارند.
- مراسم مذهبی: میدان سنپیتر محل برگزاری سخنرانیها و مراسم هفتگی پاپ است و در رویدادهای خاص مذهبی، جمعیت زیادی را در خود جای میدهد.
- کشتار مسیحیان: کالیگولا، امپراتور روم، ابلیسکی از مصر را به رم آورد و آن را در میدان نرون در پایین تپه واتیکان نصب کرد؛ جایی که ارابهرانان تمرین میکردند و بعدها نرون مسیحیان زیادی را در همین محل به شهادت رساند. این ابلیسک در سال ۱۵۸۶، پاپ سیستوس پنجم آن را به مکان فعلیاش در میدان سن پیتر منتقل کرد.
- انزوای واتیکان: تا سال ۱۸۷۰، پاپها بخشهای مرکزی ایتالیا را اداره میکردند؛ اما با اتحاد ایتالیا بیشتر سرزمینهایشان تصاحب شد و واتیکان کوچک باقی ماند. پاپها دولت ایتالیا را به رسمیت نمیشناختند و برای حدود ۶۰ سال از خروج از واتیکان و شرکت در مراسم رسمی خودداری کردند.
- موسولینی و واتیکان: در سال ۱۹۲۹ با امضای پیمان لاتران، واتیکان بهعنوان یک دولت مستقل شناخته شد و برای غرامت سرزمینهای از دست رفته، ۹۲ میلیون دلار دریافت کرد. این پیمان توسط موسولینی از طرف دولت ایتالیا امضا شد و بودجهای برای بازپرداخت خزانههای واتیکان شد.
- از واتیکان تا آوینیون: پاپها پیش از ساخت کلیسای سن پیتر در قصر لاتران زندگی میکردند و بین سالهای ۱۳۰۹ تا ۱۳۷۷ به آوینیون فرانسه نقل مکان کردند. پس از بازگشت به روم و آتشسوزی کاخ لاتران، واتیکان به محل اقامت و حکومت پاپ تبدیل شد و برای بازسازیهای گسترده آماده شد.
- گذرگاه مخفی واتیکان: یک گذرگاه مخفی در سال ۱۲۷۷ برای اتصال واتیکان به قلعه سنت آنجلو ساخته شد تا پاپها در مواقع خطر فرار کنند. در سال ۱۵۲۷، پاپ کلمنت هفتم از این مسیر فرار کرد و در جریان حمله نیروهای شارل پنجم، ۱۴۷ نفر از گارد سوئیسی جان خود را از دست دادند.

سفر به واتیکان
از آنجا که واتیکان بهتمامی درون مرزهای شهر رم قرار دارد و فاقد فرودگاه مستقل است، سفر به واتیکان برای گردشگران ایرانی معمولا با پرواز به رم، پایتخت ایتالیا آغاز میشود. از ایران میتوان از تهران، با ایرلاینهایی همچون ترکیش، قطر، امارت یا آسترین و یک توقف در فرودگاههای استانبول، دوحه، دبی یا وین، به رم رسید. پس از ورود به رم، با تاکسی، مترو یا اتوبوس میتوان به واتیکان رفت؛ فاصله مرکز شهر رم تا واتیکان حدود ۴ تا ۵ کیلومتر است.
برای سفر به واتیکان، ویزای شنگن مورد نیاز است. ایرانیان باید ویزای توریستی کوتاهمدت برای بازدید از واتیکان دریافت کنند. توصیه میشود مدارک مالی، برنامه سفر و بیمه مسافرتی همراه داشته باشید؛ زیرا ممکن است در فرودگاه یا هنگام درخواست ویزا کنترل شوند.
نکته مهم دیگر مسائل امنیتی و محدودیتهای داخل واتیکان است. ورود به بسیاری از بناها شامل بازرسی امنیتی است و حمل وسایل بزرگ یا چمدانهای حجیم معمولا ممنوع است. پوشش مناسب برای کلیساها و مراسم مذهبی نیز الزامی است؛ شانهها و زانوها باید پوشیده باشند.

اقامت در واتیکان
به دلیل وسعت بسیار کم، اقامتگاههای گردشگری در داخل مرزهای واتیکان وجود ندارد و بیشتر بازدیدکنندگان در مناطق اطراف آن، در شهر رم اقامت میکنند. محلههای نزدیک واتیکان مانند «پراتی» (پراتی) و «بورگو» (Borgo) گزینههای محبوبی برای گردشگران هستند؛ زیرا فاصله کمی تا میدان سن پیتر و موزههای واتیکان دارند. هتلهای این منطقه معمولا کیفیت بالایی دارند و به ایستگاههای حملونقل عمومی نزدیک هستند. در زیر چند نمونه از هتلهای نزدیک واتیکان آورده شده است:
۱. هتل اسپرینگ هاوس
- نام اصلی: The Spring House Hotel Rome Vatican
- امکانات: رستوران، مرکز تناسب اندام، وایفای رایگان، خدمات پذیرش، اتاقهای مجهز با تهویه مطبوع.
- رده قیمت: میانرده به سمت گران
- درجه: ۴ ستاره
- فاصله تا واتیکان: حدود ۵ تا ۱۰ دقیقه پیادهروی

۲. هتل بیست و یک
- نام اصلی: Hotel Twenty One
- امکانات: رستوران، وایفای رایگان، تهویه مطبوع، پارکینگ با هزینه، مینیبار.
- رده قیمت: میانرده
- درجه: ۴ ستاره
- فاصله تا واتیکان: حدود ۱۰ تا ۱۵ دقیقه پیادهروی

۳. هتل استار میکل آنژ
- نام اصلی: Starhotels Michelangelo
- امکانات: رستوران، پارکینگ، وایفای رایگان، اتاقهای کلاسیک با منظره گنبد سن پیتر.
- رده قیمت: گران
- درجه: ۴ ستاره
- فاصله تا واتیکان: چند دقیقه پیادهروی

۴. هتل تی مارک واتیکان
- نام اصلی: Tmark Hotel Vatican
- امکانات: وایفای رایگان، تراس، مینیبار، با چشمانداز دیوارهای واتیکان.
- رده قیمت: میانرده
- درجه: ۴ ستاره
- فاصله تا واتیکان: چند دقیقه پیادهروی

هزینه سفر به واتیکان
هتلهای نزدیک واتیکان، بسته به درجه و امکانات، از حدود ۸۰ تا ۳۰۰ یورو در هر شب متغیر هستند. هتلهای ۵ ستاره و بوتیک هتلهای لوکس میتوانند هزینهای بالاتر نیز داشته باشند؛ در حالی که هاستلها و هتلهای اقتصادی گزینههای مقرونبهصرفهتری هستند.
هزینه غذا در رم و مناطق اطراف واتیکان نیز متفاوت است. یک وعده غذا در رستورانهای متوسط نزدیک واتیکان، معمولا بین ۱۵ تا ۳۰ یورو است. برای غذاهای سریع یا فستفود، هزینه ممکن است کمتر و حدود ۵ تا ۱۰ یورو باشد. رستورانهای لوکس یا با چشمانداز میدان سن پیتر میتوانند برای هر وعده تا ۵۰ یورو یا بیشتر هزینه داشته باشند.
بلیطهای بازدید از موزههای واتیکان و کلیسای سیستین بسته به نوع بلیط و تور انتخابی متفاوت است. هزینه بلیط معمولی بازدید از موزهها، حدود ۱۷ یورو برای بزرگسالان است و بلیطهای ویژه با راهنمای صوتی یا تور خصوصی میتوانند تا ۵۰ یورو نیز افزایش یابند. ورود به کلیسای سنپیتر رایگان است؛ اما بازدید از گنبد آن حدود ۱۰ تا ۱۵ یورو هزینه دارد.

فرهنگ مردم واتیکان
زندگی در واتیکان با روح مذهبی و نظم خاص کلیسایی گره خورده است. بیشتر ساکنان آن روحانیون یا افرادی هستند که در خدمت نهادهای کلیسایی کار میکنند. مراسم مذهبی، آیینهای سنتی و حضور همیشگی زائران از سراسر جهان، بخشی از فضای فرهنگی این کشور را تشکیل میدهد. با این همه، با وجود جمعیت اندک، واتیکان فرهنگی زنده و پویا دارد که در تقاطع دین، هنر و سیاست شکل گرفته است.

زنان واتیکان
در سالهای اخیر، نقش و حضور زنان در واتیکان رو به افزایش گذاشته است. زنان بیشتری در ادارات و بخشهای مختلف مشغول به کار شدهاند و برخی از آنها در سمتهای مدیریتی منصوب شدهاند. با وجود پیشرفتها، هنوز محدودیتهایی در زمینه نقشهای مذهبی برای زنان وجود دارد و بحث درباره گسترش جایگاه آنان در کلیسای کاتولیک ادامه دارد. با این حال، روند کنونی نشان میدهد که واتیکان در مسیر افزایش مشارکت زنان در ساختارهای اداری و فرهنگی خود گام برمیدارد.
در سالهای اخیر، پاپ فرانسیس تعدادی از زنان را به سمتهای رهبری در شورای اقتصاد واتیکان و دیگر نهادهای کلیدی منصوب کرده است؛ اقدام بیسابقهای در تاریخ این کشور. همچنین زنان مسئول بازسازی و مدیریت گنجینههای هنری واتیکان و همچنین برنامهریزی نمایشگاههای بینالمللی هستند.

پرسشهای متداول



{{totalCount}} دیدگاه