مترو پاریس؛ بلیطی به تاریخ فرانسه

با توجه به اینکه پاریس شهر فشرده‌ای محسوب می‌شود، نمی‌توان کل جاذبه‌های اصلی آن را در مرکز شهر با پای پیاده گشت. متروی پاریس یکی از بهترین راه‌های جا‌به‌جایی بین نقاط مختلف است.

برنامه ساخت یک مترو اولین بار در سال ۱۸۴۵ گزارش شده، ولی به هر حال اولین متروی پاریس در ۱۹ جولای سال ۱۹۰۰ ساخته شد. اولین خط مترو که هنوز هم به خط ۱ شناخته می‌شود، از «پورت دو وانسِن» (Porte de Vincennes) تا «پورت مَیو» (Porte Maillot) ادامه داشت که البته امروزه از «کاخ وینسن» تا لادفانس توسعه یافته است. بعد از ساخت برج ایفل، این سیستم حمل و نقل توجه همه را به خود معطوف کرد و تا به امروز مدلی کارآمد از سیستم حمل و نقل عمومی به شمار می‌رود. اگر با تور فرانسه به پاریس سفر کنید، از این سیستم پیچیده و گسترده قطعا به وجد خواهید آمد.

ساخت و ساز مترو تحت نظارت مهندسی به نام «فولژانس بیَنونو» (Fulgence Bienvenüe) انجام شد، اما ورودی‌های آرنوویی با تزئینات پیچیده و ظریف اثری از معماری به نام «اِکتور گیمَر» (Hector Guimard) هستند. این سیستم از ۲۱۳ کیلومتر مسیر ریلی تشکیل شده و قطارهای شاتل آن با برنامه‌ای دقیق بین ۳۰۳ ایستگاه حرکت می‌کنند. ۷۷ عدد از این ایستگاه‌ها تقاطع بین خطوط مختلف هستند. گفته می‌شود که هر ساختمان در پاریس با ایستگاه مترو حداکثر ۵۰۰ متر فاصله دارد.

نقشه مترو پاریس pdf را از اینجا دانلود کنید. (آفلاین)

طراحی ایستگاه های متروی پاریس

برخی از ایستگاه‌های مترو خودشان به تنهایی یک جاذبه هستند. برای مثال ایستگاه لوور در خط ۱ به مسافران این احساس را می‌دهد که قطار به داخل موزه رفته است. دیوارهای صیقلی و تمیز مرمری با آثار هنری کپی پوشیده شده‌اند و مجسمه‌های مختلفی در محفظه شیشه‌ای به نمایش درآمده‌اند. در سکوی ایستگاه «ریشولیو دروئو» (Richelieu-Drouot) در خط ۸ یک یادبود جنگِ تراشیده شده از مرمر سیاه وجود دارد که در سال ۱۹۳۱ توسط مجسمه‌سازی به نام «کارلو سارابسویِس» (Carló Sarrabezolles) ساخته شد. این یادبود به یکی از کارکنان متروی پاریس که طی جنگ جهانی اول فرانسه حین خدمت جان باخت اختصاص دارد. سکوهای ایستگاه «اَره مِتیه» (Arts et Métiers) در خط ۱۱ مترو در سال ۱۹۹۴ توسط یک کمیک آرتیست بلژیکی به نام «فرانسوا شوییتَن» (François Schuiten) بازطراحی شد. سقف و دیوارها با مس پَرچ شده پوشیده شده‌اند و پنجره‌های تزئینی سفینه روی آن‌ها قرار دارد که از رمان‌ها علمی تخیلی ژول ورن الهام گرفته شده‌اند. در خط ۱۳، ایستگاه «وارن» (Varenne) آثاری برگرفته از «موزه رودَن» (Rodin) را به نمایش می‌گذارد که شامل نسخه کپی شده مجسمه «مرد متفکر» هم می‌شود. یک کاشی‌کاری زیبا که توسط دولت بلژیک به فرانسه اهدا شده هم در این میان به چشم می‌خورد.

نام ایستگاه ‌ها

نام ایستگاه‌ها را اغلب از نزدیک‌ترین میدان یا خیابان می‌گیرند که ممکن است نام یک رویداد تاریخی یا شخصی مهم باشد. البته برخی ایستگاه‌ها مانند «آورون» (Avron) یا «ووژیرار» (Vaugirard) نامشان را از محله‌های پاریس گرفته‌اند (اگرچه الزاماً در آن‌ها قرار ندارند) که اغلب در گذشته نام دهکده‌ها یا قصبه‌هایی بودند که به شهر پاریس الحاق شدند. ایستگاه‌هایی که مانند «استراسبورگ-سن دنی» (Strasbourg – Saint-Denis) دو اسمی هستند، اغلب به زمانی تعلق دارند که ایستگاه‌ها در خطوط مختلف به صورت جداگانه نامگذاری می‌شدند و بعدها به ایستگاه‌های تعویض خط بدل گشتند. برای مثال ایستگاه «مرکَده- پواسونیه» (Marcadet – Poissonniers) ایستگاه تقاطع بین ایستگاه اصلی مرکاده در خط ۴ و ایستگاه پواسونیه در خط ۱۲ است. البته بعضی مواقع این نامگذاری به خاطر تقاطع خیابان‌های نزدیک ایستگاه خواهد بود. دوره‌ای در تاریخ فرانسه وجود دارد که نام تعداد زیادی از ایستگاه‌های مترو تغییر یافتند. برای مثال در سال ۱۹۱۴ که آلمان به فرانسه اعلام جنگ کرد، بسیاری از نام‌های آلمانی به نام‌های فرانسوی تغییر داده شدند.

نکات سفر

اگر چه یک بلیط تک سفره تا انتهای سفر پیوسته اعتبار دارد، حتماً آن را تا زمانی که در مقصدتان از مترو خارج شوید با خود نگه دارید؛ اگر شما را بدون این بلیط بگیرند، باید فورا جریمه‌ای ۴۰ یوروی بپردازید. آمار جرم در پاریس به نسبت سایر شهرهای بزرگ دیگر پایین‌تر است، اما باز هم در نگه داشتن وسایل قیمتی در نزدیک خود دقت کنید تا طعمه جیب‌برها نشوید. اگر با صحنه خروج همه مردم از یک ایستگاه بسته مترو روبه‌رو شدید و بلندگو به فرانسوی اطلاعیه‌ای را پخش می‌کرد، احتمالاً به یکی از اعتصاب‌های گاه‌به‌گاه پاریس برخورده‌اید. این اعتصاب‌ها زمانی که اتحادیه‌ها از عملکرد دولت راضی نباشند یا در زمان انتخابات اتفاق می‌افتند. شاید بد نباشد در این صورت کمی از وقت خود را برای گشت و گذار در محله‌هایی که ممکن بود از زیرشان عبور کنید، صرف نمایید.

نقشه ها و مسیرهای متروی پاریس

تابلوهای راهنما در ایستگاه‌های متروی پاریس فراوان هستند و به سادگی می‌توانید مسیرتان را پیدا کنید: هر ایستگاه یک نقشه بزرگ از شبکه مترو را در بیرون ورودی نصب کرده و تعداد زیادی از آن‌ها را داخل مترو هم پیدا می‌کنید. هر خط مترو یک کد رنگی مشخص و یک عدد دارد و همچنین اسمی بر اساس ایستگاه پایانی هم به آن داده می‌شود. نقشه‌های رایگانی هم در اکثر ایستگاه‌ها وجود دارد که اطلاعات اولیه برای مسیریابی را در اختیارتان می‌گذارند. اگر نقشه‌های پرجزئیات‌تری می‌خواستید، می‌توانید به روزنامه‌فروشی‌ها و کتاب‌فروشی‌ها مراجعه کنید.

مسیریاب آنلاین

وب‌سایت RATP ابزاری کارآمد را به انگلیسی و فرانسوی به مردم ارائه می‌کند که به برنامه‌ریزی مسیرتان در پاریس و حومه کمک خواهد کرد. اگر از حالت جستجوی پیشرفته آن استفاده کنید، باید نقاط مبدأ و مقصد خود را وارد کرده و تاریخ، ساعت، نوع وسیله نقلیه دلخواه و ترجیحات شخصی را مشخص نمایید. سیستم با توجه به این پارامترها، نقشه‌ای مناسب چاپ کردن برایتان آماده می‌کند که شامل راهنمایی دقیق بوده و مدت زمان تقریبی را هم مشخص می‌کند. برای بازگشت همان مسیر می‌توانید جای مبدأ و مقصد را عوض کنید.

نوازندگان مترو

هر کسی که در دو دهه اخیر با متروی پاریس سفر کرده و از داخل برخی از ایستگاه‌های بزرگ‌تر رد شده باشد، احتمالاً شاهد نوازندگان گوناگونی بوده که برای لذت عموم موسیقی‌های مختلف اجرا می‌کنند. این اجراها از یک سولوی گیتار تا یک ارکستر کلاسیک متغیر هستند و معمولاً شامل نوازندگان زبردست یا نیمه حرفه‌ای می‌شوند. اولین اجرای موسیقی در مترو به سال ۱۹۷۷ بازمی‌گردد. در سال ۱۹۸۹ طی یک همکاری بین انجمن نوازندگان خیابانی و مترو، بیش از ۱۰۰ هنرمند مجوز اجرای موسیقی در ایستگاه‌های مترو را دریافت کردند.

نکات جالبی درباره متروی پاریس

• متروی پاریس حدوداً ۱۱۵ ساله بوده و بعد از سیستم متروی لندن، گلاسکو و بوداپست، چهارمین متروی قدیمی اروپا به شمار می‌رود.
• امروزه ۶ میلیون از ۱۰/۵ میلیون جمعیت پاریس از مترو استفاده می‌کنند.
• «ایستگاه اَبِس» (Abbesses) عمیق‌ترین ایستگاه متروی پاریس بوده و در ارتفاع ۴۰ متری زیر زمین واقع شده و برند لویی ویتون یکی از مدل کیف‌هایش را به نام این ایستگاه کرده‌ است.
• واژه مترو که در ۵۵ کشور مختلف استفاده می‌شود، از «پاری متروپولیتان» (Paris Metropolitan) گرفته شده است.
• جدای از ۲۴۵ ایستگاه فعال متروی پاریس، ایستگاه‌های شبح‌واری هم وجود دارند که دهه‌های زیادی متروک مانده‌اند. برخی اوقات این ایستگاه‌ها در زمان‌های مشخصی به روی عموم باز می‌شوند.
• هر ایستگاه متروی پاریس یک موضوع دارد. اغلب این موضوعات برگرفته از چهره‌های تاریخی هستند.