خاندان مدیچی فلورانس چه کسانی بودند؟

خاندان مدیچی، خانواده‌ای ایتالیایی بودند که در بازه سال‌های ۱۴۳۴ تا ۱۷۳۷ به جز دو وقفه کوتاه، در فلورانس حکومت می‌کردند و بعدها حکومت توسکانی را نیز به‌دست آوردند. اگر با تور ایتالیا راهی این کشور شوید، بارها و بارها اسم خاندان مدیچی را خواهید شنید.

خاندان مدیچی ابتدا توانست به وسیله موفقیت در تجارت و بانکداری به ثروت برسد و سپس قدرت سیاسی فلورانس را به‌دست گرفت. این امر با به قدرت رسیدن کوزیمو د مدیچی (Cosimo de’ Medici) در سال ۱۴۳۴ آغاز شد. حمایت این خاندان از هنرمندان و کارهای انسان دوستانه باعث شد فلورانس به مهد رنسانس بدل شود و می‌توان آن را در زمینه شکوفایی فرهنگی رقیب یونان باستان دانست.

از مدیچی‌ها چهار پاپ به این مقام رسیدند و ژن آن‌ها در بسیاری از خانواده‌های سلطنتی اروپا گسترش پیدا کرد. آخرین حکمران مدیچی، جیان گاستونه (Gian Gastone) بدون هیچ وارث پسر در سال ۱۷۳۷ درگذشت و پس از تقریبا سه قرن پایان سلسله‌ی خاندان مدیچی فرا رسید. سپس دوران طولانی حکومت خاندان «هاپسبورگ لورن» آغاز شد.

تاریخچه خاندان مدیچی

قدیمی‌ترین سندی که از خاندان مدیچی برجای مانده، به ما می‌گوید که آن‌ها اهل دره موجِلو (Mugello) هستند و در حوالی سال ۱۲۰۰ وارد فلورانس شدند. خاندان اولیه‌ی این خانواده به‌راحتی قابل پیگری نیستند زیرا آن‌ها سعی داشتند با ساختن افسانه‌ها و داستان‌ها ایل و تبار خود را بالا بکشانند. مؤسس این خانواده «مدیکو دی پوترونه» بود که در حوالی سال ۱۰۰۰ زندگی می‌کرد و یک پزشک بود. مدیچی به زبان ایتالیایی به معنی «دکترها» است. همان‌طور که بسیار پیش آمده، مدیچی‌ها هم برای جستجوی اقبال بهتر به فلورانس نقل مکان کردند و باید اعتراف کنیم آن را به‌دست آوردند! آن‌ها خیلی زود توانستند به عضویت انجمن پزشکان و داروسازان درآیند.

جووانی دی بیچی

اعضای خانواده مدیچی خیلی قبل‌تر از آن‌که خاندانشان به تاریخ بپیوندد، بازیگران اصلی زندگی فلورانسی بودند. جووانی دی بیچی (Giovanni di Bicci) اولین فرد خانواده بود که شبکه‌ای از تاجران را اطراف خودش جمع کرد.

خانواده مدیچی به یک خانواده بانکدار ثروتمند تبدیل شد و جووانی یکی از ثروتمند‌ترین فلورانسی‌های اوایل قرن پانزدهم به‌شمار می‌رفت. آن‌ها با سرمایه‌ی خود، می‌توانستند راه‌های جدید تجارت مانند تجارت ادویه، جواهرآلات، ابریشم و میوه را راه بیندازند. به‌علاوه، قدرت مالی در حال رشد آن‌ها موقعیت‌های جدیدی را در حاکمیت شهری برایشان ایجاد می‌کرد. دو پسر جووانی، کوزیمو و لورنزو، خاندان معروف مدیچی را پایه‌گذاری کردند.

کوزیمو

با کوزیمو، مدیچی‌ها به بانکداران واتیکان تبدیل شدند و با این عنوان در سرتاسر اروپا شهرت یافتند. ثروت و اعتبار، دو بازوی اصلی این خانواده بود: کوزیمو نه تنها به خاطر مهارتش در کسب و کار بلکه به خاطر حمایت از هنرمندان و ذوق هنری‌اش شهرت داشت. البته این ویژگی در تمام وارثین پس از او نیز ادامه یافت.

در کنار موفقیت مدیچی‌ها، مخالفت‌هایی هم از سمت سایر خانواده‌های فلورانسی شکل می‌گرفت. برخی از خانواده‌هایی که مدیچی‌ها را حمایت می‌کردند، «تورنابوئونی»، «سالویاتی»، «کاوالکانتی» و «باردی» بودند. خانواده‌های «آلبیتزی»، «گیچاردینی» و «کورسی» از مخالفانشان به‌شمار می‌رفتند. امروزه نام تمام این خانواده‌ها را می‌توان در خیابان‌های فلورانس مشاهده کرد.

در نتیجه‌ی این درگیری‌های قدرت‌طلبانه، برخی از مدیچی‌ها مجبور به ترک فلورانس شدند اما کوزیمو و لورنزو دوباره به شهر بازگشتند. کوزیمو ثروت زیادی برای خانواده‌اش ساخت، اما خردش بود که این شهرت را برایش به ارمغان می‌آورد. او بدون اینکه قصد نمایشش را داشته باشد، یک مرد بزرگ بود. کوزیمو کاخی برای خود ساخت ولی دوست داشت شبیه به خانه‌ی یک تاجر باشد. او فلورانس را با کارهای هنری غنی کرد و به کتابخانه‌ها و کلیساها توجه زیادی داشت. وقتی کوزیمو در سال ۱۴۶۴ درگذشت، مردم فلورانس به او ادای احترامی کردند که درخور یک شاه بود. اعتبار مدیچی‌ها بعد از آن بسیار فراتر از فلورانس رفت و برخی از اعضای خانواده مانند «لئوی دهم» یا «کلمنت هفتم» پاپ شدند.

لورنزو

لورنزو نیز یکی دیگر از اعضای بزرگ و تأثیرگذار مدیچی بود. او یک شاعر، اومانیست، سیاستمدار حرفه‌ای، نویسنده و حامی هنرمندان بود. در زمان لورنزو، خانواده مدیچی از پس مخالفت‌های راهب «ساوونارولا» و توطئه «پاتزی» برآمد که طی آن، لورنزو جراحت برداشت و برادرش جولیانو را هم از دست داد. این مخالفت‌های رو به رشد داخلی، خانواده مدیچی را بعد از مرگ لورنزو مجبور به ترک فلورانس کرد. هر چند جمهوری جدید تنها چند دهه دوام آورد و خانواده مدیچی به کمک شاه فرانسه دوباره به فلورانس بازگشتند. بعد از این رویدادها، یک دوره ناکامی این خانواده را گرفتار کرد، زیرا بیشتر درگیر امور اروپا بودند و بارها مجبور به ترک شهر می‌شدند.

کوزیموی اول

به لطف تلاش‌های کوزیموی اول سرنوشت خانواده مدیچی تغییر کرد. او توانست علی‌رغم گذشته فروتنانه‌اش بر فلورانس حکومت کرده و با یک شاهزاده ازدواج کند. او بسیار زیرک و سخت‌کوش بود و اغلب از نیرویش در برابر دشمنان استفاده می‌کرد و همیشه دوست داشت قدرتش را جشن بگیرد. ما او را به نام کوزیموی اول، دوک بزرگ توسکانی می‌شناسیم. تحت حکومت او، فلورانس اتحاد و یکپارچگی‌ای را تجربه کرد که هرگز مثالش را ندیده بود.

کوزیمو با الئونورای تولدویی که دختر یکی از قدرتمند‌ترین خانواده‌های اسپانیایی بود، ازدواج کرد. آن دو با هم تصمیم گرفتند در کاخ وکیو زندگی کنند که در زمان جمهوری فلورانس نمادی از قدرت بود. پروژه بزرگ کوزیمو اتحاد کل توسکانی بود و با این هدف او با «پیزا»، «لوکا» و «سیه‌نا» وارد جنگ شد. تمام این جنگ‌ها به پیروزی رسیدند و می‌توان گرامی‌داشت‌ آن‌ها را در نقاشی‌‌های دیواری تالار پانصد (Hall of the Five Hundred) مشاهده کرد.

فرانچسکوی اول

دوک بزرگ کوزیموی اول پسران زیادی داشت اما سه تن از آن‌ها با مادرشان الینور در سفری خانوادگی به «مارِما» از تب مالاریا مردند. او که از اندوه زیاد شکسته شده بود، تصمیم گرفت از سیاست کناره بگیرد و پسرش فرانچسکوی اول را مسئول امور کند. در این دوره پیتی پالاس اقامتگاه آن‌ها بود و شهر پر از ساختمان‌ها و خیابان‌های مجلل شد که فلورانس را در حد بهترین پایتخت‌های اروپایی درآورده بود. کوزیمو در سال ۱۵۷۴ درگذشت و رفتنش خاندان مدیچی را به فروپاشی نزدیک‌ کرد. فرانچسکوی اول به شیمی و علم بیشتر از سیاست علاقه داشت ولی می‌دانست که نمی‌تواند این ضعف را نشان دهد و گاهی بسیار ظالم می‌شد.

فردیناندوی اول

فردیناندوی اول، برادر فرانچسکو و وارث او بود. به نظر می‌رسد با روی کار آمدن او سرنوشت خانواده رو به بهبودی رفت. در همین زمان دو زن از این خانواده ملکه‌های فرانسه شدند: کاترینا و ماریا. هرچند به نظر می‌رسید کاترینا دشمن جدی کوزیموی اول باشد. فردیناندو با کریستینا از لورن ازدواج کرد و صاحب چند فرزند شد.

فردیناندوی دوم

وارث قدرت بعدی، فردیناندوی دوم که بسیار جوان بود و به همین خاطر مادر و مادربزرگش امور را به جای او به‌دست گرفتند. فردیناندو خاندان مدیچی را با مشکل روبرو کرد! چرا که وارث ذکوری نداشت. بعضی از اعضای خانواده مدیچی سعی کردند نام خانواده را حفظ کنند، اما مدیچی‌ها به پایان خود نزدیک می‌شدند و شهر فلورانس نیز درگیر اختلافات زیادی بود.

آنا ماریا لوئیزا، آخرین وارث

آخرین کار بزرگی که مدیچی‌ها برای شهرشان کردند توسط آخرین وارث یعنی «آنا ماریا لوئیزا» انجام شد. او با خانواده لورن، حاکمان جدید فلورانس قراردادی بست که طی آن لورن‌ها نباید به میراث خانواده مدیچی دست می‌زدند و یا آن را از شهر خارج می‌کردند. به لطف این قرارداد، فلورانس هنوز هم گالری اوفیتزی، کاخ‌موزه پیتی و بسیاری از موزه‌های مطرح خود را حفظ کرده است. این آخرین هدیه ارزشمند خانواده مدیچی برای فلورانس محبوبشان بود.

مدیچی‌ ها به چه چیزی بیشتر شهرت دارند؟

مدیچی‌ها در تاریخ بیشتر به خاطر حمایت از هنر شهرت دارند. حمایت مالی آن‌ها از هنرهای گوناگون و کارهای انسان دوستانه به فلورانس کمک کرد که به مرکز فرهنگی رنسانس تبدیل شود. فلورانس در آن زمان متفکران و هنرمندان زیادی را به خاطر اعتبار و شهرت حکمرانان سخاوتمندش به خود جذب کرد. همچنین در مدرسه‌هایی که با حمایت مالی مدیچی‌ها و سایرین فعالیت می‌کردند انسان‌های توانمند و ارزشمندی تربیت شدند. فلورانس در این دوران، ایده‌آل‌ها و فلسفه‌هایی از سرزمین‌های دور را نیز پذیرا بود و آن‌ها را در متون ادبی و آثار هنری‌اش وارد می‌کرد.

چرا مدیچی‌ ها در رنسانس اهمیت داشتند؟

بزرگ‌ترین موفقیت مدیچی‌ها در حمایتشان از هنر و معماری بود. آن‌ها بانی بسیاری از آثار هنری فلورانسی در زمان حکومتشان بودند. «جووانی دی بیچی» اولین حامی هنر در خانواده مدیچی بود و به «مازاتچو» کمک کرد و بازسازی کلیسای سن لورنزو را در سال ۱۴۱۹ به «برونِلِسکی» سپرد.

کوزیموی کوچکتر نیز سفارش ساخت گنبد کلیسای جامع سانتا ماریا دل فیوره را به «فیلیپو برونلسکی» داد. او همچنین سیستم آموزشی را بسیار حمایت کرد و تاسیس «آکادمی پلاتونیک» برای مطالعه آثار باستانی به دست او انجام شد. تخمین زده می‌شود که قبل از مرگ او در سال ۱۴۶۴، کوزیمو بیش از ۶۰۰ هزار فلورین طلا صرف حمایت از معماری، مطالعات دانشمندان و هنرهای مختلف کرده بود. از وابستگان هنری بزرگ کوزیموی کوچکتر می‌توان به «دوناتلو» و «فرا آنجلیکو» اشاره کرد. البته مهم‌ترین کسی که باید به این فهرست اضافه شود، میکل آنژ است که کارهای زیادی برای اعضای خاندان مدیچی ساخت و لورنزو از او دعوت کرد تا به مطالعه مجموعه مجسمه‌های عتیقه خانواده بپردازد. او همچنین مقبره خانوادگی مدیچی‌ها را ساخت.

لورنزو به مدت هفت سال حامی لئوناردو داوینچی هم بود. در واقع او به نوبه خود یک هنرمند محسوب می‌شد و شعر و ترانه می‌سرود. حمایت او از هنر و ادبیات نقطه اوج حمایت‌های خانواده مدیچی به حساب می‌آید. بعدها در رم، پاپ‌های مدیچی این سنت خانوادگی خود را دنبال کردند و به حمایت از هنرمندان شهر پرداختند. پاپ لئوی دهم کارهای زیادی به رافائل سفارش داده است.

پاپ کلمنت هفتم نیز به میکل آنژ سفارش نقاشی‌های معروف نمازخانه سیستین را داد. کوزیموی اول حامی «وازاری» بود که گالری اوفیتزی را در سال ۱۵۶۰ تأسیس کرد. ماریا مدیچی، بیوه هنری چهارم پادشاه فرانسه و مادر لویی سیزدهم، چرخه‌ای از نقاشی‌ها را که به چرخه ماری مدیچی (Marie de’ Medici cycle) معروف است، به «پیتر پل روبنس» سفارش داد. این خاندان به حمایت از گالیله که نسل‌های زیادی از کودکان مدیچی‌ را تعلیم می‌داد نیز شناخته شده است.

خاندان مدیچی در یک نگاه

• خاندان مدیچی از بزرگ‌ترین حامیان هنر در فلورانس بودند.
• قدمت این خاندان به سال ۱۰۰۰ میلادی می‌رسد.
• مؤسسان اولیه‌ی این خانواده پزشک بودند و مدیچی به ایتالیایی به همین معنی است.
• آن‌ها در سال ۱۲۰۰ به فلورانس وارد شدند.
• مدیچی‌ها در تجارت و بانکداری بسیار موفق شدند و ثروت زیادی برای خود ساختند.
• آن‌ها حدود سه قرن در فلورانس و توسکانی حکومت کردند.
• در دوران حکمرانی آن‌ها، هنرمندان زیادی مانند داوینچی، میکل آنژ، برونلسکی، رافائل، فرا آنجلیکو و دوناتلو تحت حمایتشان بودند.
• مدیچی‌ها از دانشمندانی چون گالیله هم حمایت زیادی کردند و او به فرزندان این خانواده تعلیم می‌داد.