کتابخانه هادریان در آتن

کتابخانه‌ی هادریان، بزرگ‌ترین بنای ساخته شده توسط امپراتور بزرگ روم باستان، یعنی هادریان به حساب می‌آید که آن را از روی علاقه به فرهنگ یونانیان در شهر آتن ساخته است.

«کتابخانه‌ی هادریان» (Hadrian's Library) در آتن، ساختمان بزرگی است که تاریخ تأسیس آن به قرن دوم میلادی برمی‌گردد. در واقع این بنا، حدوداً وسعتی به اندازه‌ی کل مساحت «آگورای رومی» (Roman Agora) دارد که در ضلع جنوبی همین مکان واقع شده است. امپراتور هادریان از سال 117 تا 138 بعد از میلاد مسیح بر روم باستان حکومت می‌کرد و به شدت به فرهنگ یونان باستان علاقه داشت و به طور مرتب از آن بازدید می‌کرد. او می‌خواست شهر آتن را به پایتخت فرهنگی امپراتوری روم تبدیل کند و به همین دلیل در میان سفرهایش به این شهر، پروژه‌ی ساخت چندین بنا را آغاز کرد. تأسیس کتابخانه‌ای بزرگ که امروزه به نام خود او شناخته می‌شود نیز در شمار همین برنامه‌ها قرار داشت. زیرا هادریان معتقد بود باید جایی برای مطالعات علمی در شهر ایجاد شود که برای اعتبار و شهرت ادبی آتن شایسته باشد.

این کتابخانه بین سال‌های 125 تا 132 میلادی و در مکانی بین آکروپولیس و آگورا ساخته شد. البته در آن زمان، کاربردش با مفهمومی که ما امروزه از کتابخانه داریم متفاوت بود. این بنا بیشتر نقش مجتمعی فرهنگی داشت و چندین سالن کنفرانس، اتاق رونویسی و سالن کتابخانه را دربرمی‌گرفت و حتی حدس می‌زنند که شامل یک تئاتر هم بوده است. طول این ساختمان به 120 و عرض آن به 78 متر می‎رسید و آن را در اطراف باغی مستطیل شکل بزرگی بنا کرده بودند که یک حوضچه نیز داخل آن قرار داشت. ظاهراً از بیش از 100 ستون بزرگ در اطراف این ساختمان استفاده شده بود و همچنین برای زیباتر کردن این باغ از مجسمه‌های مرمر بزرگی از هادریان و الهه‌ی شهر آتن، یعنی آتنا کمک گرفته و زمین سالن‌های کتابخانه را هم با کاشی‌های موزاییک سنگ مرمر پوشانده بودند. کاغذهای پاپیروس که حکم کتاب آن زمان را داشتند، 40 طبقه از قفسه‌های این کتابخانه را اشغال می‌کردند.

متأسفانه کتابخانه‌ی هادریان در سال 267 میلادی و طی حمله‌ی هرولی‌ها که یکی از قبایل ژرمن بودند، به شدت آسیب دید. در قرن 5 میلادی، ساختمانی جدید بر روی ویرانه‌های این کتابخانه تأسیس شد و 3 کلیسا هم در طول تاریخ به آن اضافه کردند که البته امروزه فقط ویرانه‌هایی از آن‌ها قابل مشاهده است. مهم‌ترین قسمت باقی‌مانده از ساختمان اصلی کتابخانه‌ی هادریان، بخش دیوار بیرونی و ستون‌های بزرگ کرینتی آن هستند که بدنه‌ای باریک و شیارهای طولی دارند. علاوه بر آن، می‌توانید از ایوان ساختمان نیز بازدید کنید که زمانی، ورودی اصلی به سمت باغ به حساب می‌آمد. در این مکان قبلاً یک برج ساعت نیز قرار داشت که «لرد الگین»، ساعت آن را به شهر هدیه کرده بود و در مقابل، چندین مجسمه از معبد پارتنون را به انگلیس فروخت که هم‌اکنون در موزه بریتانیا از آن‌ها نگهداری می‌شود. کتابخانه‌ی هادریان در نزدیکی باغ ملی واقع شده که از باغ‌های مورد علاقه‌ی گردشگران شهر آتن است و می‌توانید از هر دوی آن‌ها در یک روز دیدن کنید.