موزه تیسن بورنمیسا در مادرید؛ از مهمترین موزه های هنر در اروپا

موزه‌ی تیسن-بورنمیسا در مادرید، ابتدا کلکسیون شخصی خانواده‌ی تیسن بود و امروزه یکی از مهم‌ترین موزه‌های هنر در اروپا به حساب می‌آید و سبک‌های مختلف نقاشی از هنرمندان بزرگ دنیا را به نمایش می‌گذارد.

«موزه‌ی تیسن-بورنمیسا» (Thyssen-Bornemisza Museum)، سومین موزه‌ی بزرگ در شهر مادرید به شمار می‌رود. از این مکان به همراه موزه پرادو و موزه ملکه سوفیا با عنوان «مثلث طلایی هنر» یاد می‌کنند که هر سه آن‌ها در شهر مادرید واقع شده‌اند و فاصله‌ی کمی با هم دارند. تاریخ تأسیس این موزه به سال 1992 میلادی برمی‌گردد و زمانی بعد از کلکسیون سلطنتی بریتانیا و با بیش از 1,600 تابلوی نقاشی، دومین کلکسیون بزرگ شخصی در جهان محسوب می‌شد. موزه‌ی تیسن بورنمیسا، آثار موزه‌های اطرافش را به هم پیوند می‌دهد و به همین دلیل می‌توان این موزه را به نوعی مکمل آن‌ها به حساب آورد.

در واقع این موزه ابتدا در سال 1920 میلادی و به دست پدرِ «هانس هاینریش تیسن بورنمیسا» (Hans Heinrich Thyssen-Bornemisza) به عنوان کلکسیون شخصی شروع به کار کرد. بعد از مرگ پدر او، این مجموعه بین وارثانش تقسیم شد و بارون هانس، تمامی این آثار را از این افراد دوباره خرید و کلکسیون قبلی را گسترش داد. او به مرور زمان، آثار جدیدتری را هم به آن اضافه کرد و این مجموعه با تلاش‌های بی‌وقفه‌ی او به یکی از بهترین کلکسیون‌های هنری شخصی در جهان تبدیل شد که امروزه در موزه‌ای عمومی به نمایش درمی‌آیند. بارون هانس در سوئیس زندگی می‌کرد و به مرور زمان، گالری او دیگر برای نگهداری از کلکسیون رو به رشدش فضای کافی نداشت. پس از ازدواج با یک اشراف‌زاده‌ی اسپانیایی، او قراردادی را در این مورد با دولت اسپانیا امضا کرد و مجموعه آثارش را به این کشور و شهر مادرید انتقال داد.

امروزه ساختمانی که این موزه در آن قرار دارد، با نام «کاخ ویلاهرموسا» (Villahermosa Palace) شناخته می‌شود و در فهرست معماری کاخ‌های شهر مادرید، یکی از مهم‌ترین ساختمان‌های آن به شمار می‌رود. قدمت این بنا به قرن 17 میلادی برمی‌گردد و بعد از اینکه دوک‌های ویلاهرموسا آن را در قرن 18 خریداری کردند، جلسات مهمی در آن برگزار می‌شد و «سازمان فرهنگی هنر و ادبیات مادرید» نیز در این ساختمان قرار داشت. این کاخ در قرن 20 میلادی به دفتر مرکزی موزه‌ی تیسن بورنمیسا تبدیل شد و فضای آن گسترش پیدا کرد.

آثاری که از استادان قدیمی نقاشی در این مجموعه وجود دارد را پدر هانس جمع‌آوری کرده بود و خود بارون هانس بیشتر بر روی آثار قرن 19 و 20 میلادی تمرکز داشت. نتیجه‌ی کار، موزه‌ای شده است که 8 قرن از نقاشی‌های اروپا را به نمایش می‌گذارد. البته موزه‌ی تیسن بورنمیسا هیچگاه ادعا نکرده که مجموعه‌ای کامل از این دوره را در برمی‌گیرد. اما مهم‌ترین شاهکارهای دوره‌ها و جنبش‌های هنری گوناگون از قرن 13 تا 20 میلادی و سبک‌های مختلفی همچون رنسانس، باروک، روکوکو، پاپ آرت، امپرسیونیسم و غیره را می‌توانید در این موزه پیدا کنید که سلیقه‌ی شخصی مالکانش هم در این موضوع دخیل بوده است. در مجموعه آثار دائمی این موزه، نام‌های آشنایی همچون سالوادور دالی، رامبراند، پیکاسو، مونه، آل گرکو (El Greco)، یان وان آیک (Jan van Eyck) و همچنین نام بعضی از نقاشان معروف هلندی نیز به چشم می‌خورد.

موزه به شما پیشنهاد خواهد داد تا بازدیدتان را از طبقه‌ی 2 و از قرن 13 میلادی شروع کنید و به ترتیب به سمت قرن 20 بروید. با توجه به تعداد بالای آثار این موزه، قطعاً وقت نمی‌شود از تمامی آن‌ها دیدن کنید؛ بنابراین یادتان باشد نقشه‌ی موزه را هنگام ورود بردارید تا از جایگاه مهم‌ترین تابلوهای آن همچون «ونوس و کوپید» اثر روبنس و «چهره‌ی هنری هشتم پادشاه انگلستان» از «هانس هولباین» (Hans Holbein) اطلاع پیدا کنید. برای آگاهی از جزئیات هر نقاشی نیز می‌توانید از راهنماهای صوتی موجود کمک بگیرید. از آثار قابل توجه متعلق به دوران قرون وسطی می‌توان «سنت کاترین» از کاراواجو و «بشارت» از یان وان آیک را نام برد.

نقاشی‌های سبک امپرسیونیسم و پست امپرسیونیسم در طبقه‌ی اول قرار دارند و می‌توانید آثار هنرمندانی همچون ون گوگ، مونه و رنوآر را در این بخش تماشا کنید. طبقه‌ی همکف، سبک‌های مختلفی از اکسپرسیونیسم و پاپ آرت گرفته تا سوررئالیسم و کوبیسم را در برمی‌گیرد و هنرمندان معروفی مانند پیکاسو و شاگال را نیز شامل می‌شود. هنرمندان آمریکایی، نقش مهمی در این مکان دارند و آثار مدرن آن‌ها از قرن 19 و 20 میلادی، موزه‌ی تیسن را به موزه‌ای منحصر به فرد در اروپا تبدیل کرده است. امکان دسترسی به پشت‌بام این موزه در ماه‌های جولای و آگوست وجود دارد و علاوه بر استفاده از رستوران و غذاهای مدیترانه‌ای آن، می‌توانید به دورنمای تماشایی شهر مادرید نیز اشراف داشته باشید.

موزه‌ی تیسن بورنمیسا به طور مرتب، نمایشگاه‌هایی موقت را نیز برگزار می‌کند که هر بار، به هنرمند یا سبک خاصی اختصاص داده می‌شوند. این موزه از سه‌شنبه تا یکشنبه از ساعت 10 صبح تا 7 بعد از ظهر فعالیت دارد و روزهای دوشنبه از ساعت 12 ظهر تا 4 عصر باز است. با توجه به تعطیلی این مکان در بعضی از مناسبت‌های خاص، یادتان باشد ساعت و روز کاری این موزه را برای اطمینان بیشتر قبل از مراجعه چک کنید. همچنین برای فرار از صف شلوغ این موزه، بهتر است بلیت خود را به صورت آنلاین بخرید. اما اگر مجبور بودید تا زمان مقرر شده صبر کنید، می‌توانید سری هم به جاذبه‌های دیدنی اطراف این مکان همچون ایستگاه قطار آتوچا بزنید و از باغ گیاه‌شناسی زیبای داخل آن دیدن کنید.